موضوع: كتاب الطهارة/أحكام التخلي /نظر پزشک

( احکام تخلی - نظر استاد در مورد حکم نگاه به عورت خنثی - حکم کاه کردن از طریق دستگاه های پزشکی - حکم اولی در آن )

نظر استاد: در مساله دوازده درباره حکم خنثی این است که متن عروه مستقیم و صاف نیست چون حکم نگاه محارم به خنثی را مشخص نکرد و همچنین حکم مخالف را مشخص نکرد که اگر مردی بخواهد به آلت زنانگی خنثی نگاه کند چه حکمی دارد و همینطور زن ، به نظر ما محارم حق ندارد به هیچکدام از عورت مردانگی و زنانگی خنثی نگاه کند چون در اینجا علم اجمالی منجز است و علم اجمالی منحل نشده است اجمالا می داند که یکی از این دو تا عورت است و نگاه به عورت جزما حرام است لذا نباید به هیچکدام نگاه کند

اما حکم مخالف : اینجا حرام نیست چون در مصداق و عنوان خاص عورت بودن احراز نشده است اگر عورت بودن احراز شده باشد دیگر خنثی نمی گویند و خنثی به همین جهت است که عورت احراز نشده است ، حال اگر طرف مخالف بخواهد هر دو را نگاه کند جایز نیست چون علم اجمالی هست که یکی از این دو تا عورت است و نگاه به هر دو مخالفت قطعیه لازم می آید و نگاه به یکی مخالفت احتمالیه لازم می آید اینجا قاعده اشتغال جاری می شود که باید احتیاط کند

اما آنجایی که مماثل باشد در اینجا به نظر ما اقوی این است که نگاه نکند در مماثل دلیل بر وجوب ترک داریم مثل روایت امام صادق علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که : نَهَی المرأة أن تَنظر الی عورة المرأة و مفهوم مخالف این نهی و لازم اخص این نهی این است که نگاه به عورت مخالف جایز است [1] ، وسائل ج ۱ ص ۲۱۱ ح ۲

مساله سیزده : در مقام معالجه، نگاه و لمس به عورت اگر ضرورت پیدا کند مرحوم سید در عروه می نویسد احتیاط واجب این است که اگر می تواند از آینه نگاه کند ولی اگر لازم دید که باید لمس و نگاه کند و اضطرار پیدا کند اشکالی ندارد و دلیل ایشان همان قاعده باب تزاحم است که در دوران بین اهم و مهم ، اهم و بین محتمل الاهمیه و مهم ، محتمل الاهمیه مقدم است ، گذاشتن آینه اهمیتش محتمل است در مقابل نگاه مستقیم و لمس؛ لذا احتیاط گذاشتن آینه است

مبحث جدید : النظارات الطبیة و مسائلها (دستگاههای پزشکی)

مقدمه : درباره دستگاه های پزشکی و نگاه از طریق آن در دو قسم بحث می شود :

قسم اول : بین مریض و طبیب مماثلت است و قسم دوم : مغایرت است و هر یک از این دو قسم چهار مساله مهم دارد :

مساله اول : آیا نگاه حرام آن نگاه مباشری ( مستقیم ) است ؟ و یا اعم از مباشری و غیر مباشری است ؟

مساله دوم : آیا اجرای عملیات دستگاه های پزشکی که مستلزم نگاه به عورت و لمس آن است جایز است یا نه ؟

مساله سوم : چقدر بین نگاه به عورت از طریق آینه و دستگاه های پزشکی و آب زلال و عکس و شبکه های مجازی فرق است ؟

مساله چهارم : نگاه به عورت کسی که صاحبش را نشناسد مثل شبکه های مجازی

اذا عرفت هذه المقدمه حکم اولی در آیات و روایات برای کشف عورت حرمت است اگر چه پزشک مرد یا زن یا مماثل یا غیر آن باشد یا مباشر و غیر آن و همه موارد فوق

ثانیا : این حکم احترامی است امام صادق علیه السلام فرمودند عورت غیر مسلمان مثل عورت حمار است یعنی احترامی ندارد لذا هر کجا غرض عقلایی تعلق گرفت اگر آن غرض عقلایی مورد امضای شارع باشد مورد احترام است و هر کجا مورد احترام باشد اما هتک حرمت ( یعنی غرض عقلایی در نگاه نباشد ) نشود نگاه جایز است اما اگر هتک حرمت باشد حرام است