موضوع: كتاب الطهارة/الاستبراء /مساله 3و 4و 5

مساله سوم : در استبراء مباشرت شرط نیست ، اگر همسر یا کنیز او برای او استبراء کند کافی است چون غرض و فائده آن محقق شده است

مساله چهارم : اگر از شخصی رطوبتی خارج شد و شخص دیگری شک کند که این رطوبت بول است یا نه ؟ همان قاعده استبراء جاری می شود که اگر این رطوبت قبل از استبراء باشد حکم به نجاست و بعد از حکم به طهارت می شود

مثل اینکه کسی از خودش غافل بود مثل خواب بود یا طفل است و رطوبتی را دید از او می پرسد که استبراء کرده ای یا نه ؟ چون حکم بلل بر اساس روایات متوقف بر استبراء و عدم آن است

مساله پنجم: شک در استبراء چه حکمی دارد ؟ مرحوم سید فرمود بنای بر عدم می گذارد ولو اینکه مدتی گذشت و حتی عادتش هم استبرا بود بله اگر استبراء کرد اما شک می کند که صحیح انجام داد یا نه ؟ حکم بر صحت می شود .

اما مستدل شدن موارد این مساله :

سوال : چرا در شک در استبراء حکم به عدم آن می شود ؟ چون اصالة العدم جاری است چون در موارد شک در حدوث همه جا اصالة العدم جاری است چه شک موضوعی و تکلیفی و وضعی باشد

نکته اول : این عبارت ولو اینکه مدتی از بول کردن گذشته باشد برای این است که گذشتن مدت به تنهایی اماریت بر استبراء ندارد چون نجاست و ناقضیت از آثار رطوبت قبل از استبراء است لذا به محض اینکه شک در استبراء کرد باید حکم کند که این رطوبت نجس است

سوال : چرا فرمود حتی ولو عادتش بر استبرا باشد حکم به عدم استبراء کند ؟ چون در اینجا قاعده تجاوز جاری نیست همان بحثی که در مساله پنجم در فصل تخلی گذشت چون قاعده فوق در جایی است که مقررات شرعیه باشد مثل تجاوز از سوره یا تشهد اما برای استبراء مقررات شرعیه نیست و محلی را مشخص نکرد تا با گذشتن از آن صدق تجاوز بکند

نکته دوم : اگر بعد از استبراء شک در صحت کند قاعده فراغ جاری است چون در روایت دارد كُلُّ مَا شَكَكْتَ فِيهِ مِمَّا قَدْ مَضَى فَامْضِهِ‌ كَمَا هُوَ.[1]