موضوع: كتاب الطهارة/الوضوء /وضوهای مستحبی - وضوی تهیئی - ادله وضوی تهیئی - اشکال در ادله - جواب استاد
سومین مستحبات از وضوی ندبی؛ وضوی تهیئی است که قبل از رسیدن وقت نماز وضو گرفتن برای نماز است یا نزدیک وقت نماز وضو بگیرد، فقها چهار دلیل آوردهاند :
دلیل اول : شهید اول در الذکری[1] در بحث مواقیت بحث فضیلت اول وقت نماز آوردهاند ، دلیل ایشان این است که وضو یکی از مقدمات نماز است و بهحسب ظاهر اشتغال مقدمات نماز قبل از وقت بهعنوان اینکه نمازگزار مشمول متهاون و بیتوجه به نماز نباشد چه اشکالی دارد که قبل از وقت وضو بگیرد که وقتی وقت فضیلت رسید بلافاصله نماز را شروع کند و در وقت فضیلت بخواند و مشمول این تنبیهات سستی نماز نشود و روایت هست که «ما وُقِّرَ ( تکریم نکرده ) الصلاة من تاخر الطهارة حتی یدخل الوقت » در وسائل[2] همین روایت نقل شده است و بزرگان میفرمایند این روایت فقط طریق آن به شهید ره برمیگردد و درجایی دیگر نیست و خیلی از فقها بااینکه این حدیث را مرسل میدانند اما اعتنا میکنند چون میگویند این روایت از غیر معصوم برنمیآید.
دلیل دوم : در حدائق[3] آمده است که جمیع روایاتی که امر میکند که در داخل وقت نماز واجب را بهمحض دخول وقت انجام دهید این میرساند که وضوی تهیئی مستحب است.
دلیل سوم : آیه ﴿سارعوا الی مغفرة من ربکم﴾[4] ، و آیه ﴿فاستبقوا الخیرات﴾[5] ، که روایات زیادی هم هست که سرعت به عمل خیر مستحب است و یکی از اعمال خیر وضو و طهارت است.
دلیل چهارم : در جواهر[6] هست که از سلف، معروف است که برای نمازهای واجب و حفظ نوافل آماده برای وضو باشد بعد از چند سطر میفرماید که بین وضوی تهیئی و کون علی الطهارة فرق است در کون علی الطهارة امری ندارد اما وضوی تهیئی امر دارد مثل درک وقت فضیلت ، این دلیل چهارم را خیلی از علما دارند اما یک نفر مخالف است و آن فاضل هندی است که قبول ندارد که وضوی تهیئی مستحب است و میگوید ایشان که چون روایت شهید را پیدا نکردم و اما دلیل از ادله نمیتواند دلیل باشد و فقط میتواند کون علی الطهارة را ثابت کند که دائم الوضو بودن خوب است و برای وضوی تهیئی فرضی نمیداند جز کون علی الطهارة.
اشکال استاد به ایشان :
اولاً : اگر این روایت بهتنهایی بود اشکال وارد بود اما این روایت محتوایی دارد که در روایات متواتر آمده است چنانچه در دلیل دوم صاحب حدائق به آن اشاره کرد مثل روایت امر به نوافل و درک وقت فضیلت نماز .
ثانیاً : اگر این روایت را بیگانه با این روایات بدانید لااقل میتوان از باب اخبار من بلغ به این روایت عمل کرد.
ثالثاً : موضوع، در این روایت با کون علی الطهارة فرق دارد چون در دائم الوضوء بودن نیاز به قصد وجه و تمیز نیست و نیت لازم نیست اما در وضوی تهیئی قصد تمیز و نیت لازم است که مثلاً برای نماز ظهر است.