درس خارج فقه استاد مهدی احدی
1401/08/23
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: (حکم وسواسی در وضو - اقسام وسواس در وضو- نظر استاد)
مسئله چهل و هفتم[1] : درباره کسی که در شستن وسواسی دارد می باشد که دو صورت دارد:
صورت اول: وقتی به شستن دست چپ رسید وسواسی به خرج داد یعنی چند بار میشوید مرحوم سید در عروه فرمودند که حکم به صحت وضوی او مشکل است چون در برخی از اوقات غَسل مستحب را انجام داده و غسل بعدی حرام است و میخواهد با آن دست مسح بکشد که مسح با آب جدید میشود چون آب وضو غسله اول و دوم بود و قطعاً مسح به آب جدید موجب بطلان است.
صورت دوم: در دست کشیدن وسواس دارد. اینجا هم سید در عروه فرمودند وضو اشکال دارد چون مسحی که میخواهد انجام بدهد رطوبت دست ایشان خالص نیست بلکه با رطوبت ذراع و مرفق ممزوج شده است پس با رطوبت دست مسح نکشیده است و وضو اشکال دارد چون حدیث فرمود مسح با رطوبت کف دست باشد.
مسئله چهل و هشتم: اگر در شستن اعضای وضو، غیر وسواسی مبالغه کند که این مسئله سه فرع دارد:
فرع اول: غیر وسواس در کشیدن دست چپ از باب اینکه به یقین برسد مبالغه میکند این عمل اشکالی ندارد بهشرطی که یک غسله حساب شود و الا باطل است چون روایاتی که در باب وجوب مسح وارد شده مفاد آن این است که با رطوبت کف دست مسح کشیده شود و این رطوبت بعد از غسله واجب و مستحب است اما بعد از غسله حرام به آن رطوبت، آب جدید میگویند و مسح با آب جدید باطل است لذا امتزاج دو قسم است یکی امتزاج قبل از غسله سوم است که به آن اطلاق بلل میشود و دوم: بعد از غسله اول و دوم است که این امتزاج همان بحث وسواسی است که باطل میشود.
فرع دوم: با کشیدن در دستها یقین حاصل شد اما همواره آب را جاری میکند در اینجا وضو اشکال دارد اگرچه غرض این است که به یقین بیشتر برسد چون این آب مجدد را عرف، آب جدیدی حساب میکند که آیه الله مکارم در تعلیقه میفرمایند حتی بعد از حصول یقین همین دست کشیدن باعث اشکال وضو میشود چون دست کشیدن زیادی در برخی از اوقات بلل و رطوبت کف دست را خشک میکند و خلاف غرض وضو است پس سید در عروه فرمودند اگر به یقین رسید حق ندارد دست بکشد چون آب جدیدی میشود.
فرع سوم: اگر کسی از مثل آفتابه بیش از مقدار نیاز آب را بر اعضای وضو جاری میکند این وضو اشکال ندارد چون این مقدار آب متصل است و قطع نشده اما بهشرطی که یک غسله باشد اما اگر آب زیادی از روی وسواسی باشد عمل او حرام است.
مسئله ۴۹: آیا اگر یک انگشت پا مسح شود کافی هست یا نه؟ بله چون هم روایت و هم فتاوا مطلق است که مسح پا از سر انگشتان تا قبه است و ذکری از چند انگشت نشده است.