الموضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /الدرس 14

( فصل فی الاغسال - صفات منی نسبت به انسان سالم و مریض و زن چگونه است ؟ - روایات - راه حل تعارض )

بحث این بود که صفات منی نسبت به انسان سالم و مریض و بیمار چگونه است ؟ گفتیم روایات چند دسته اند

    1. دسته اول : که هم شهوت و دفق ( فشار ) و سست شدن بدن را اماره و طریق به منی می دانند

    2. دسته دوم : روایاتی که فقط شهوت را به تنهایی طریق به منی می دانند

    3. دسته سوم : روایاتی که سستی و دفع را طریق می دانند

منها : مرسله ابن رباط :.وعن المفيد، عن أحمد بن محمد، عن أبيه، عن الصفار، عن الهيثم بن أبي مسروق النهدي، عن علي بن الحسن الطاطري، عن ابن رباط، عن بعض أصحابنا، عن أبي عبد الله عليه السلام قال: يخرج من الإحليل المني والمذي والودي والوذي، فأما المني فهو الذي يسترخي له العظام، ويفتر منه الجسد، وفيه الغسل[1] الحديث.

که از آلت تناسلی منی و ودی و مذی خارج می شود اما منی وقتی خارج شد استخوانها سست می شود و بدن سست می شود و واجب است غسل کند

مرحوم شیخ حر عاملی ره فرمودند که هم قبلا روایات درباره فتور ذکر شد و هم روایاتی درباره فتو ر ذکر می شود از این عبارت ایشان بدست می آید که روایت فوق گرچه مرسله است اما این ارسال مخل به سند نیست یعنی هم جهت دلالی روایت درست است که تقیه نیست و هم جهت صدوری آن که از امام علیه السلام صادر شده است و اگر بپرسید که چرا اسمی از شهوت آورده نشده چون شهوت و فتور ملازم همدیگر هستند

حال این سه دسته روایات متعارض هستند و حل تعارض این است که درباره مرد سالم ملاک بر دفق و شهوت است چون فتور و شهوت متلازمین اند چنانچه در ذیل صحیحه علی بن جعفر : محمد بن الحسن بإسناده عن علي بن جعفر، عن أخيه موسى بن جعفر عليه السلام قال: سألته عن الرجل يلعب مع المرأة ويقبلها فيخرج منه المني فما عليه؟ قال:إذا جاءت الشهوة ودفع وفتر لخروجه فعليه الغسل، وإن كان إنما هو شئ لم يجد له فترة ولا شهوة فلا بأس. [2] که حضرت بیانی از دفق نکردند از این بیان امام علیه السلام بدست می آید که منی با فشار خارج می شود و نیازی به ذکر کردن آن نیست اما شهوت و فتور چون متلازمین اند حضرت ذکر کردند لذا به این نتیجه می رسیم که در مرد سالم دفق و شهوت کافی است چون لازمه شهوت ، فتور است

اما بیمار دفق ندارد و چون بیمار است فشاری ندارد اما شهوت بهترین راه برای اثبات منی است و فتور هم ملازم با شهوت است و دلیل همان صحیحه ابن ابی یعفور است : وعنه، عن العباس، عن عبد الله بن المغيرة، عن حريز، عن عبد الله بن أبي يعفور، عن أبي عبد الله عليه السلام قال: قلت له الرجل يرى في المنام ويجد الشهوة فيستيقظ فينظر فلا يجد شيئا، ثم يمكث الهون بعد فيخرج، قال: إن كان مريضا فليغتسل، و إن لم يكن مريضا فلا شئ عليه، قلت: فما فرق بينهما؟ قال: لان الرجل إذا كان صحيحا جاء الماء بدفقة قوية، وإن كان مريضا لم يجئ إلا بعد. [3]

اما درباره زن وارد نشده که دفق دارد چون زن فقط انزال منی دارد و آن به شهوت و فتور است و اگر فقها فقط به شهوت زن اکتفا کردند چون فتور ملازم با شهوت است ، صحیحه اسماعیل ابن سعد اشعری : وعن عدة من أصحابنا، عن أحمد بن محمد، عن إسماعيل بن سعد الأشعري قال: سألت الرضا عليه السلام عن الرجل يلمس فرج جاريته حتى تنزل الماء من غير أن يباشر يعبث بها بيده حتى تنزل، قال: إذا أنزلت من شهوة فعليها الغسل. [4]