الموضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /اسباب الجنابة/ الدرس 16

روایات معارض روایات قبل

یکی از روایاتی که ادخال را به تنهایی سبب جنابت نمی داند بلکه انزال منی را هم می داند خبر حسین بن أبی اعلا است : محمد بن يعقوب، عن محمد بن يحيى، عن أحمد بن محمد بن عيسى، عن علي بن الحكم، عن الحسين بن أبي العلا قال: سألت أبا عبد الله عليه السلام عن الرجل يرى في المنام حتى يجد الشهوة، وهو يرى أنه قد احتلم، فإذا استيقظ لم ير في ثوبه الماء ولا في جسده، قال: ليس عليه الغسل. وقال: كان علي عليه السلام يقول: إنما الغسل من الماء الأكبر، فإذا رأى في منامه ولم يرى الماء الأكبر فليس عليه غسل. [1]

امام صادق علیه السلام فرمودند علی علیه السلام فرمودند غسل از خارج شدن منی است و کسی خواب ببیند و منی خارج نشود غسل واجب نیست .

جواب : این حصر اضافی است یعنی هر آبی که خارج شود غسل را واجب نمی کند چون اگر مراد امام حصر حقیقی بود باید تصریح می کردند که مثلا الا فی المنی

سوال : به چه دلیل کسی که مقطوع الآلت است اگر به مقدار حشفه دخول کند غسل واجب است ؟ به چند دلیل :

اول : معروف[2] بین اصحاب امامیه هست و جزء مذهب ما است صاحب مفتاح الکرامه [3] می فرماید که معروف است مرحوم شهید اول می فرماید که إنه اتفاقی[4]

دوم : مرحوم علامه در منتهی المطلب[5] استدلال به صحیحه محمدبن مسلم کرد: محمد بن يعقوب، عن محمد بن يحيى، عن محمد بن الحسين، عن صفوان بن يحيى، عن العلا بن رزين، عن محمد بن مسلم، عن أحدهما عليهما السلام قال: سألته متى يجب الغسل على الرجل والمرأة؟ فقال: إذا أدخله فقد وجب الغسل والمهر والرجم. [6]

زمانی که دخول کند اگر زنای محصنه باشد رجم و سنگسار دارد و اگر زنش بود مهر دار گفت اگر کمتر از آن مقدار باشد غسل واجب نیست یعنی باید صدق دخول کند که لااقل به مقدار حشفه داخل شود

اشکال : اين روایت توجیهاتی دارد

اول : مراد از ادخال در این روایت ادخال حشفه است و ربطی به مقطوع الحشفه ندارد

دوم : اين روایت به اطلاق گذاشته شود یعنی مطلقا ادخال موجب غسل است چه مقطوع باشد یا نباشد یا به قدر حشفه باشد یا نباشد ؛ [7] عمده دلیل در مقطوع الحشفه اتفاق فقها است

دلیل سوم : اگر مقداری از خشفه بریده و مقداری باقی است و به حدی است که اگر دخول کند صدق ادخال می کند اینجا باید غسل کند اما اگر کل حشفه قطع باشد در اینجا وجوهی ذکر شده است

اول : غسل واجب است چنانچه سید در عروه گفت و اتفاقی است در صورتی که به مقدار حشفه داخل شود

دوم : غسل واجب نیست وگر انزال باشد چون وجو ب غسل مقید به دخول حشفه است

سوم : مقطوع الحشفه اگر مسمای ادخال داشته باشد کافی است

چهارم : زمانی غسل واجب است که همه حشفه داخل شود

نظر استاد : که اگر مسمای دخول باشد غسل واجب است و با این احتمالات نمی توان دلیل قطعی ذکر کرد مگر اتفاق فقها که عمده دلیل است