درس خارج فقه استاد مهدی احدی‌

1402/08/13

بسم الله الرحمن الرحیم

 

الموضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /حبس المنی/ الدرس 27

 

( فصل فی الاغسال - حبس منی واجب است یا نه ؟ - فروعات مساله - اقوال - ادله)

مساله هفتم : اگر منی از محل خود حرکت کند بدون اینکه خارج شود از نظر فقها بحثی نیست که غسل واجب نیست چون وجوب غسل منوط به خروج آن است ؛ انما الکلام در وجوب حبس از خروج است که آیا واجب است که منی خارج نشود یا نه؟ اموری مطرح می شود.

امر اول : داخل در وقت است و آبی برای غسل نیست آیا واجب است از بیرون آمدن منی خودداری شود یا نه ؟ دو قول است :

قول اول : سید ره فرمودند حبس از خروج منی واجب نیست چه با حبس بر خودش ضرر بزند یا نزند.

قول دوم : از اقای خویی ره و مرحوم امام ره و اکثرا و هو المختار که حبس واجب است به شرطی که به بدن ضرری نزند و دلیل در مساله بعدی می آید که آیا خودش را با اختیار جنب بکند چه تمکن از غسل داشته باشد یا نداشته باشد جایز است یا نه؟

امر دوم : منی خارج شد و حبس نکرد و آبی برای غسل ندارد در اینجا اگر خاک باشد واجب است برای نماز تیمم بکند حال وقتی نماز با تیمم خواند و بعد از آن واجد آب شد اینجا مشهور می فرمایند اعاده واجب نیست اما عده ای قائل به وجوب اعاده اند و هو المختار.

امر سوم : اینکه آب و خاک برای وضو و تیمم نیست و منی را حبس نکرده و خارج شده اگر از روی اختیار بوده گناه کرده و حبس بر او واجب بوده چون تفویت نماز حرام است مگر اینکه بداند حبس بر او ضرر دارد که اگر در داخل وقت واجب آب یا خاک شد نماز می خواند و اگر نتوانست خارج وقت قضا می کند چون لا صلاة الا بطهور و این نفی جنس است.

امر چهارم : اگر کسی وضو داشت در حال بیداری منی حرکت کرد و حبس هم ضرری ندارد و تمکن به وضو و تیمم ندارد در اینجا حبس واجب است و نباید طهارت را باطل کند چون می داند که اگر حبس نکند نماز فوت می شود مضافا که هم اجماع و سیره بر حفظ طهارت است چون لا صلاة الا بطهور حاکم است.

مساله هشتم : آیا از روی اختیار و با وجود عدم تمکن از غسل و تیمم خودش را جنب کند جایز است یا نه ؟ توضیح این مساله یا در باب وضو است یا غسل ، اما در باب غسل باید در دو موضع بحث شود:

    1. موضع اول : آیا جنب کردن خودش در صورت عدم تمکن از غسل و تمکن از تیمم کردن با وجود داخل شدن وقت جایز است یا نه ؟ تاره علی القاعده بحث می شود و اخری به مقتضای نصوص بحث می شود.

اما مقتضای قاعده ؛حق عدم جواز اجناب است چون قاعده ؛ حرمت تفویت واجب است از روی اختیار و موجب هتک حرمت مولا است و نیت آن تجری است لذا در بحث وضو سید ره می فرماید اگر کسی وضو داشت و وقت رسیده در صورتی که نمی تواند وضو بگیرد حق باطل کردن را ندارد. اما یک روایت مختص است به مردی که به سفر رفته و وقتی برگشت با اهلش بخاطر اینکه خوف دارند به حرام بیفتند یا بخاطر لذت ؛ نزدیکی کردند با اینکه آب برای غسل نیست اشکالی ندارد اما این روایت مختص به سفر مرد است .

متن روایت : عن صفوان، عن إسحاق بن عمار قال: سألت أبا عبد الله عليه السلام عن الرجل يكون معه أهله في سفر لا يجد الماء يأتي أهله؟ قال: ما أحب أن يفعل إلا أن يخاف على نفسه، قلت: فيطلب بذلك اللذة أو يكون شبقا إلى النساء، فقال: ان الشبق يخاف على نفسه، قال: قلت: طلب بذلك اللذة، قال: هو حلال[1]

موضع دوم : کسی که متمکن از تیمم نیست آیا جنب کردن خودش جایز است یا نه؟

 


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo