درس خارج فقه استاد مهدی احدی‌

1402/08/14

بسم الله الرحمن الرحیم

 

الموضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /مساله 9 و 10/ الدرس 28

 

( فصل فی الاغسال - ادامه صور جایز بودن یا نبودن اجناب شخص - آیا واجب است فاقد الطهورین نماز بخواند ؟ )

مساله هشتم این بود که آیا برای شخص جنب کردن خودش در صورتی که قدرت بر غسل و تیمم ندارد جایز است یا نه ؟ گفتیم در دو موضع باید بحث شود که در موضع غسل گذشت که اگر در سفر است و ترس از گناه دارد یا برای طلب لذت از همسر است اجناب مانعی ندارد چون روایت است و دلیل خاص است اما احتلام جایز نیست که اگر در خواب دارد جنب می شود باید از بیرون آمدن منی جلوگیری کند

اما موضع دوم : که در صورت عدم تیمم آیا اجناب جایز است یا نه ؟ مرحوم سید ره در عروه فرموند که جایز نیست چون مستلزم فوت واجب می شود در اینجا دو مبنا است :

    1. اول : فاقد وضو یا تیمم اگر نماز بخواند نمازش صحیح نیست یر این مبنا حق جنب کردن خودش را ندارد چون بدون طهارت می شود و نمی شود نماز خواند

    2. دوم : وظیفه اختیاری یعنی وضو و اضطراری یعنی تیمم هر دو از دست می رود لذا اجناب مستلزم تقویت واجب است ولو اینکه مبنا این باشد که فاقد طهارت نمازش صحیح است و نماز در هیچ حالی ترک نمی شود پس مورد جواز همان نص است و آن مختص به سفر است.

اما در موضع وضو : آیا کسی که وضو دارد و می داند که اگر وضو را باطل کند آبی نبست که وضو بگیرد آیا در داخل وقت جایز است خود را محدث به حدث اصغر کند یا نه ؟ سید ره فرمودند جایز نیست در حالی که در مورد غسل فرموند جایز است و علت را بیان کردند که فارق بین حدث اصغر و اکبر نص است چون در باب غسل و جنابت روایت داشتیم که از اسحاق بن عمار نقل شده که اجناب خودش حلال است[1] ( همان روایت سفر )

اشکال استاد : این فرق درست نیست چون موضوع روایت جماع است نه احتلام و اجناب مربوط به احتلام است که در خواب دیده دارد جنب می شود اینجا باید جلوی خروج منی را بگیرد

فرع از استاد : آيا بین وجوب غسل و حرمت اجناب خودش ملازمه است یا نه ؟ یعنی اگر اجناب حرام شد غسل واجب است ، یا هر کجا غسل واجب است آیا اجناب هم جایز است یا نه ؟ منشأ این بحث روایات است که هوا سرد است و آب یخ زده می تواند غسل کند اما مشقت زیادی دارد آیا کسی که خود را عمدا جنب کرد در این هوا غسل واجب است یا نه ؟ با اینکه وظیفه جنب نکردن بود ؟ از روایات استفاده می شود باید غسل کند که سه روایت است ، منها : صحیحه محمد بن مسلم : ...... هوا سرد بود و امام مجامعت کردند و دستور دادند آب گرم کنند و غسل کنند و امام که کار حرام انجام نمی دهند پس در هوای سرد هم وظیفه غسل است .

متن روایت : عن محمد بن مسلم قال: سألت أبا عبد الله عليه السلام عن رجل تصيبه الجنابة في أرض باردة ولا يجد الماء وعسى أن يكون الماء جامدا، فقال: يغتسل على ما كان، حدثه رجل أنه فعل ذلك فمرض شهرا من البرد، فقال: اغتسل على ما كان، فإنه لابد من الغسل، وذكر أبو عبد الله عليه السلام أنه اضطر إليه وهو مريض فأتوه به مسخنا فاغتسل، وقال: لابد من الغسل .[2]

مساله نهم : اگر شک کند دخول انجام شده با نه غسل واجب نیست چون شک دراصل تحقق جنابت است و اصل عدم آن است یا اگر شک کند در قبل یا دبر دخول شده یا نه فرموند که غسل واجب نیست بشرطی که انزال منی نشده است

مساله دهم : دخول آلت مطلقا غسل را واجب می کند چه به آلت چیزی پیچیده شده باشد یا نه چون اولا : به غیبوبت حشفه غسل واجب می شود و ثانیا ادخال و ایلاج دو عنوانی است که سبب وجوب غسل می شود و هر دو به آلت مجرده و هم ملفوفه صدق می کند ، مرحوم علامه در نهایه گفته که در آلت ملفوفه غسل واجب نیست چون لذت تمام نیست و برخی تفصیل داده اند که اگر آلت ملفوفه حرارت فرج را حس کرد غسل واجب است اما به نظر ما اینها

همان دو دلیل فوق درست است

 


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo