موضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /إعتبار الطهارة فی الصوم الندبی/ الدرس 33

( فصل فی الاغسال - یجب فی قضاء صوم شهر رمضان الطهاره من الجنابة - اقوال - ادله - هل یعتبر الطهاره فی صوم الندب ام لا ؟ - ادله )

مساله دوم : در قضای روزه ماه رمضان مثل خود روزه ماه رمضان باید وقت اذان صبح جنب نباشد و با غسل وارد اذان شود لذا مشهور بین اصحاب این است که روزه قضا صحیح نیست اگر عمدا یا نسیانا صبح کند در حال جنابت و اتفاقا روایات این نظریه را تایید می کند مثل صحیحه سنان : محمد بن علي بن الحسين باسناده عن عبد الله بن سنان أنه سأل أبا عبد الله عليه السلام عن الرجل يقضى شهر رمضان فيجنب من أول الليل ولا يغتسل حتى يجئ آخر الليل وهو يرى أن الفجر قد طلع، قال: لا يصوم ذلك اليوم ويصوم غيره. [1]

در کتاب المعتبر علامه حلی[2] ص ۳۰۲ می فرماید مساله اعتبار طهارت فقط شامل روزه ماه رمضان است و شامل روزه غیر ماه رمضان نمی شود اما ایشان اسم قائل را نمی برند .

اشکال اقای حکیم : که با وجود روایت فوق دلیلی برای قبول مطلب فوق نیست

اشکال استاد بر قائل فوق : در روایت صحیحه حلبی از امام صادق علیه السلام درباره کسی که جنب شد و بعد ماه رمضان یادش آمد حضرت فرموند باید نماز و روزه را قضا کند و سائل سوال نکرد اگر در روزه ماه رمضان جنب بیدار شد چه حکمی دارد معلوم می شود برای همه اصحاب امام علیه السلام محرز بود به اینکه وقت طلوع صبح روزه باید با طهارت باشد چه برای ماه رمضان و چه قضای آن و چه عمدا و چه سهوا فرقی ندارد

مساله سوم : آیا در روزه مستحبی طهارت هنگام طلوع فجر شرط است یا نه؟ سید ره می فرماید سایر روزه ها غیر از ماه رمضان و قضای ماه رمضان اگر هنگام فجر جنب باشد روزه باطل نمی شود و هو المختار چون دلیلی بر بطلان این روزه نیست و در صورت شک اصل برائت جاری است و اتفاقا دلیل برعکس است که در برخی از روایات آمده که در روزه مستحبی اگر کسی عمدا خودش را جنب بکند تا طلوع فجر می تواند بعد از طلوع فجر یا هنگام طلوع فجر غسل ‌کند و روزه بگیرد

منها :محمد بن علي بن الحسين باسناده عن عبد الله بن المغيرة، عن حبيب الخثعمي قال: قلت لأبي عبد الله عليه السلام، أخبرني عن التطوع وعن (صوم) هذه الثلاثة الأيام إذا أجنبت من أول الليل فأعلم أني أجنبت فأنام متعمدا حتى ينفجر الفجر أصوم أو لا أصوم؟ قال: صم. و موثقه ابن بکیر هم مثل مطلب است ؛ [3] ح ۱و ۲و ۳

به نظر می رسد که بین واجب و مستحب از نظر وظیفه فرق است مثلا در نماز واجب استقبال و طمأنینه شرط است به خلاف نماز مستحبی و اینجا هم بین روزه واجب و مستحب فرق است که در روزه واجب باید با طهارت باشد اما در روزه مستحبی نیازی نیست

مساله چهارم : اگر روزه غیر از ماه رمضان مثلا نذری باشد حق این است که این روزه مثل روزه مستحبی است و طهارت شرط نیست چون از کتاب و سنت دلیلی نرسیده است که طهارت شرط است فقط مرحوم حاج آقا رضا همدانی ره و صاحب جواهر و حدائق فرمودند طهارت معتبر است