درس خارج فقه استاد مهدی احدی‌

1402/11/30

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: كتاب الطهارة/غسل الجنابة /مسائل / الدرس 82

 

مساله هفدهم : اگر آب حمام مباح باشد مثلا خریده اما با هیزم یا نفت یا برق غصبی آب را گرم می کند آیا این غسل صحیح است یا نه ؟ فقها قائلند که باطل نیست چون مالک هیزم و وسایل برقی مستحق پول و ثمن مال خودش است و به عنوان دین بر ذمه غسل کننده باقی است اما هرگز شریک در آب نمی‌شود چون آن حرارتی که وارد بر آب شده با اینکه با ابزار غصبی بوده اما در مقابل آن مال قرار نمی گیرد هرگز در مقابل دمای آب مالی قرار گرفته نمی شود تنها کاری که عوارض اجسام می کند این است که قیمت آن اجسام را بالا می برد بنابراین مالک هیزم هرگز مالک حرارت آب نیست تا بگوییم در این آب شریک است بلکه متصرف ضامن است و بر عهده او پول هیزم و ... است

در مکاسب نظیر وجود دارد و آن ریسندگی است که لباس از نخ بافته می شود اما دستگاه بافندگی غصبی است و این لباس را می تواند استفاده کند اماضامن پول دستگاه است

مثال دوم : با دستگاه های صنعتی تغیراتی در جسمی انجام می دهند و آن جسم مال ایشان هست اما آن دستگاه را غصب کرده اینجا آن جسم را می تواند استفاده کند

مثال سوم : کتابت عبد که تجزیه بر دار نیست و یکی عبد را می خواهد و دیگری کتابت

اما در یک مورد استثنا شده و آن اینکه به ازای آن مال باشد مثل رنگ کردن پارچه چون رنگ ماده است لذا اگر پارچه را مالک باشد اما رنگ پارچه غصبی باشد با آن پارچه نمی تواند نماز بخواند چون آن رنگ ذات و عین آن پارچه شده است و با رنگ کردن مال شخص را تلف کرده است اما در بحث ما اشتعال ، اتلاف آن هیزم و برق است

مساله هجدهم : غسل کردن در حوض مدرسه برای غیر اهل آن مشکل است بلکه غسل باطل است چون اذن واقف ثابت نشده و اگر شک هم بشود در آن اصل عدم است چون وقف نامه اطلاق ندارد که بتوان از اطلاق آن طلب ظهور کرد و اینکه اماره و بینه ای بر اطلاق وجود ندارد لذا باید اصالة الاشتغال یا استصحاب عدم جاری کرد که آیا وقف عام هست یا نه ؟ استصحاب این است که وقف عام نیست اما در ادامه سید ره فرمود حتی اهل مدرسه هم بخواهند در حوض مدرسه غسل کنند جایز نیست چون آن آب برای غسل نیست.

نظر استاد : هیچ اشکالی ندارد چون حوض مدرسه گرچه برای نظافت و وضو و کارهای متعارف است و غسل هم از کارهای متعارف مثل وضو محسوب می شود بله تصرفات غیر متعارف مثل شستن لباس جایز نیست

مساله نوزدهم : آبی که از نهرهای مزارع جاری می شود و صاحب زمین آب را خریده آیا از آب آن می توان برای وضو و غسل استفاده کرد یا نه ؟ سید ره فرمودند وضو و غسل بدون اذن مالک جایز نیست البته شرب از این آب به مقدار متعارف مانعی ندارد

 

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo