موضوع: كتاب الطهارة/النجاسات /حکم بول و غائط حیوان حرام گوشت اصلی و عارضی

قوله رحمه الله: و لا فرق في غير المأكول بين أن يكون أصليا كالسباع و نحوها أو عارضيا كالجلال و موطوء الإنسان و الغنم الذي شرب لبن خنزيرة[1]

مقدمه: حرمت حيوان غير مأکول اللحم بر دو قسم است:

أ. ذاتي (اصلي) مانند درندگان، سگ، خوک بر اساس خلقت گوشت اين حيوانات حرام آفريده شده است.

ب. عارضي (غير اصلي) حيواناتي هستند که حلال خلق شده اند منتهي بر اثر نجاست خواري يا وطي انسان به اين اسباب حرام گوشت شده‌اند مانند جلّال ، موطوئه و حلال گوشتي که از شير حرام گوشت رشد کرده

در اين مسئله سه دسته روايت وجود دارد که مورد استناد واقع شده:

1. عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ‌ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَا تَأْكُلُوا لُحُومَ الْجَلَّالَةِ فَإِنْ أَصَابَكَ مِنْ عَرَقِهَا فَاغْسِلْهُ [2]

2. عَنْ مِسْمَعٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه‌ أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ (ع) سُئِلَ عَنِ الْبَهِيمَةِ الَّتِي تُنْكَحُ فَقَالَ حَرَامٌ لَحْمُهَا وَ كَذَلِكَ لَبَنُهَا[3]

3. عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ قَالَ: سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا حَاضِرٌ عِنْدَهُ عَنْ جَدْيٍ رَضَعَ مِنْ لَبَنِ خِنْزِيرَةٍ حَتَّى شَبَّ وَ كَبِرَ وَ اشْتَدَّ عَظْمُهُ ثُمَّ إِنَّ رَجُلًا اسْتَفْحَلَهُ فِي غَنَمِهِ فَخَرَجَ لَهُ نَسْلٌ فَقَالَ أَمَّا مَا عَرَفْتَ مِنْ نَسْلِهِ بِعَيْنِهِ فَلَا تَقْرَبَنَّه[4] ‌

بحث : آيا بول و فضله حيوانات غيرمأکول چه اصلي و چه عارضي نجس است؟

عروه: مطلقا نجس است بدليل اينکه اطلاق حسنه ابن سنان هم حرمت اصلي و هم حرمت عارضي را شامل مي‌شود

دو اشکال استاد:

1) اطلاق روايت ابن سنان افرادي است نه احوالي افراد حيوانات "ما لا يؤکل لحمه" حيوانات اصلي هستند چون جلاله و موطوئه و.. از افراد حيوانند و خروج موضوعي دارند بعبارة اخري حيواناتي که حرمت عارضي دارند از افراد حيوانند نه از افراد ما "لا يؤکل لحمه"

2) عناوين دو قسم اند اوليه (حرام گوشت) و ثانويه (موطوئه و..) تعميم حکم عناوين اوليه به عناوين ثانويه به دليل و حجت نيازمند است.

استاد: نتيجه اينکه بنابر نظر ما بول و غائط حيوان جلالة و .... پاک است و دليل بر نجاست نداريم.