درس خارج اصول استاد مهدی احدی‌

1402/07/18

بسم الله الرحمن الرحیم

 

الموضوع: الأوامر/مقدمة الواجب /عبادیت طهارات ثلاث/ الدرس 11

 

( اوامر - ادامه راه حل اشکال چگونه غیری بودن واجب غیری که مقدمه واجب نفسی بشود - اشکالات بحث )

اشکال به راه حل آقای نائینی ره : فرق بین شرایط و أجزاء این است که أجزاء داخلی و شرایط خارجی است اما اشتراط یا همان تقید به شرط داخلی است اگر امر به نماز منحل شود و شامل شرط بشود لازم می آید که شرط مانند اشتراط داخلی شود و قید مانند تقید داخلی بشود در حالی که آنچه مطلوب و غرض مولا است تقید به وضو است نه قید وضو و آنچه تحت طلب می رود اشتراط است نه شرط و اشتراط داخلی و شرط خارجی است

راه حل دوم از آقای خویی ره در محاضرات[1] : که عبادیت وضو و غسل و تیمم به یکی از دو چیز است:

    1. اول : امتثال امر غیری را قصد می کند در حالی که غافل است که این وضو برای واجب دیگری مقدمیت دارد مثل غسل جنابت

    2. دوم : وضو می گیرد به قصد توصل به واجب دیگری و فرق نمی کند وجوب وضو نفسی یا غیری باشد چون ما در بحث واجب تعبدی و توصلی بحث کردیم که اگر کسی واجب توصلی را مضافا الی المولا بجا بیاورد قصد قربت حاصل شده است در اینجا هم قصد واجب توصلی می کند برای طهارت ثلاث اما مضافا الی المولا یعنی این وضو را بخاطر اینکه خدا امر کرد انجام می دهد و از این قصد و اضافه تقرب حاصل می شود بلا شک پس اینکه برای وضو قصد امری بکند یا قصد نفسی بکند آما همین که این موضوع را موصل به واجب دانست که خدا خواسته است کافی است و تقرب حاصل می شود ، ایشان در پایان این نظر دو فرع فقهی را استفاده می‌کنند

اول : مرحوم سید ره صاحب عروه قائل به مستحب نفسی وضو است اما من قائل به واجب توصلی هستم لذا هم می تواند قبل از وقت و هم داخل وقت وضو بگیرد اما به قصد اینکه خدا خواسته که برای هر واجبی با وضو باشد

دوم : کسی که غافل و جاهل به وجوب وضو از باب نفسی یا غیری است مشکلی ندارد که به قصد توصل به واجب دیگری بیاورد چون این وضو را نسبت به خدا می داند که الله اَمَرنی یا طلبنی پس نگویید که وضو امر غیری است و تقرب نمی آورد.

اشکال استاد به اقای خویی ره: آیا وضو امر غیری دارد یا نه ؟ قطعا ایشان می فرمایند بله چون وضو متعلق امر غیری است و امر غیری متوقف بر مقدمیت است یعنی باید وضو و طهارت دیکر مقدمیت آن ثابت شود تا اینکه متعلق امر غیری شود و از آن طرف مقدمیت طهارت ثلاث زمانی ثابت می شود که عبادیت آن ثابت شود چون طهارات ثلاث می‌خواهند مقدمه یک واجبی بشوند و مقدمه‌ واجب ، واجب است اگر کسی بخواهد عبادیت طهارات ثلاث را از طربق اضافه به مولا درست کند دور لازم می آید چون عبادیت امر غیری متوقف است بر آنکه امر غیری برای طهارات ثلاث ثابت شود و ثابت شدن امر غیری برای طهارات ثلاث متوقف است بر اینکه مقدمیت این سه مورد ثابت شود پس قصد امری متوقف بر خود امر غیری شد که همان توقف الشیی علی نفسه می شود

بیان دیگر : موقوف این است که امر غیری متوقف یا مقدمیت بر وضو است و موقوف علیه یعنی متوقف بر اتیان وضو الی المولا است و توقف یعنی اتیان بر وضو بر وجه عبادیت وضو متوقف بر امر غیری است پس امر غیری بر امر غیری متوقف است

 


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo