موضوع: المقدمة/علم الأصول /بیان هیکله جدید برای اصول

سوال در مورد احصاء زوائد اصول:

مسئله زائد که هیچ ثمره ای طبق هیچ مبنا و هیچ جا، نداشته باشد، نداریم.

اگر در مسئله ای نتیجه معلوم شود می توان مباحث زائد آن را پیدا کرد.

مثلا کسانی که عمده دلیل حجیت خبر واحد را بناء عقلاء بدانند نیازی نیست سراغ آیات نباء و سوال و... برود در حالی که طبق مختار، عقلاء هم بر اساس اطمینانشان به خبر واحد، عمل می کنند و در جایی طریق ایمن باشد سراغ آن می روند و یا در امور مهم باشد، احتیاط می کنند.

یا مثل بحث انسداد که مرحوم مظفر آن را واضح البطلان می داند در حالی که وضوح بطلان ندارد بلکه طبق مختار یک نحو شبه انسداد، نیز قائل هستیم.

لذا بر اساس سلیقهِ استاد، مباحث گزینش می شود و باقی در مطالعه تکمیل می شود.

نظریه مختار در هیکله و ساختار علم اصول:

ادعاء: این هیکله نقص های هیاکل دیگر را ندارد.

بیان منطقی برای یک محور مشخص در ساختار جدید:

زیرا دیگر هیاکل یا محوری ندارند یا محور مشخص ندارند.

اول:محور های پیشنهادی برای مسائل علم اصول:

کشف الشریعه، الحکم، حجیت، تحصیل العسر، الشریعه

علم فقهی داریم که رسالتش اکتشاف شریعت( به معنای اخص) می باشد، ابزاری برای کشف شریعت نیاز داریم مثل نحو و لغت و رجال و اصول فقه...

برخی از این ابزار از ابتدا برای اکتشاف شریعت تاسیس نشده اند، اگر چه خدمت به فقه می کند مثل علم لغت و صرف و نحو

اما ابزاری که از ابتدا برای خدمت به فقه تولید شده باشد، اصول فقه است.

ولذا نشانه اصول فقه این است که از همان ابتدا برای اکتشاف شریعت آمده است.

یکی از محور ها، اکتشاف صحیح و فنی می باشد، یعنی خدمت به فقه کند تا از طریق فقه به شرعت برسیم، البته منافاتی با اکتشافِ فقه از شرعیعت ندارد.

در پدیده های شک و تردید که کشفی نداریم، اصولی باید ارائه شود برای تحصیل عذر زیرا مکلف فارغ از تکلیف نمی شود.

علم اصول، دنبال آلت برای کشف شریعت و تحصیل عذر می باشد، لذا علم اصول به ما ابزار کشف شریعت می دهد.

اینطور نیست که کشف شریعت و تحصیل عذر دو هدف باشد بلکه ابزار برای این دو جهت می دهد.

نظرِ آقای بروجردی رحمه الله: تحصیل الحجه فی الفقه.

نقد: تحصیل حجت هدف غایی برای اصول نمی باشد زیرا سوال باید به بالذات ختم شود در تحصیل حجت برای فقه هنوز سوال تمام نست، برخلاف اکتشاف شریعت.

نکته: شریعت( بخشی از دین، فعل مکلف)، احکام نیست، زیرا احکام اعتبارات است زیرا وقتی خداوند اراده ای به فعل و ترک کاری، دارد آن هارا در قالب انشاء می ریزد و منجز می شود.

اما گاهی اراده دارد اما به انشاء و مقام فعلیت نرسیده است، مثلا در مقدمه واجب خداوند حکم به وجوب ندارد اما اراده دارد لذا جزء شریعت است.