بنا بر قول وجوب تعويض، چه مقدار بايد به عنوان بدل آورده شود؟

نسبت به مشهور متأخرين داده‌اند که بدل بايد بعدد حروف و کلمات مُبدل منه باشد

ظاهر ماتن هم همين است.

در شرح جعفريه و تعدادی از کتب مثل النافع اين لزوم را نفی کرده‌اند و فرموده‌اند بما تيسّر بدل بياورد

برخی ديگر فرموده‌اند اگر دليل بر وجوب تعويض قاعده اشتغال يا دليل (لا صلاة إلّا بفاتحة الکتاب) باشد مقتضای اين دو دليل مماثلت بدل و مُبدلٌ منه در تعداد حروف و کلمات است.

زيرا تا بدل مثل عدد کلمات و حروف مبدل منه نباشد يقين به زوال شغل ذمّه يا اتيان فاتحة الکتاب پيدا نمی‌شود

و امّا اگر مستند وجوب تعويض صحيحه ابن سنان يا معتبره فضل بن شاذان باشد، مماثلت در تعداد حروف و کلمات لازم نخواهد بود زيرا در اين دو دليل تعبير از قرائت شده و هر مقدار که قرائت عرفاً صدق کند کافی است

..............................

و امّا بنا بر قول عدم وجوب تعويض، از باب احتياط هر مقدار بدل بياورد خوب است.

جهت سوّم بحث، عجز کلّی از قرائت قرآن است.

در چنين فرضی مصلّی بايد ذکر بگويد؛ ماتن و مشهور فرموده‌اند: تسبيح، تهليل و تکبير بگويد.

در نهاية الاحکام آمده فقط تحميد کند و هکذا (خلاف) للشيخ از کاتب و جعفی نقل شده متعيّن است تسبيحات أربعه.

در روايت عاميّه تحميد، تهليل، تسبيح و تکبير آمده بود.

استاد می‌فرمايند عمده در باب صحيحه عبدالله بن سنان است که در آن آمده بود: أن يکبّر و يسبّح و يصلّی؛ برخی فرموده‌اند مراد از اين عبارت آن است که تکبيرة الاحرام بگويد و بعد تسبيح کند و بعد نمازش را تمام کند،

طبق اين معنی فقط (تسبيح) باقی می‌ماند.

و اگر بخواهد احتياط کند، تسبيحات أربعه را هم بگويد.

ماتن& هم اين احتياط را دارند (استحباباً)

اين تتمة مسئله 34 بود.