يجب الترتيب بين الحمد والسورة وبين کلماتها وحروفها وکذا الموالات فلو أخلّ بشیءِ من ذلک عمداً بطلت صلاته.

ترتيب:

    • بين حمد و سوره: در روايات اعتبار شده بود.

    • بين کلمات: لازمه ی احراز امتثال و قاعدة اشتغال است زيرا اگر بين کلمات ترتيب رعايت نشود، صدق مأمور به نمی کند.

    • بين حروف: اگر رعايت نشود صدق مأمور به نمی کند و لازمه ی قاعده اشتغال اعتبار اين ترتيب است.

حال اگر سهواً اين ترتيب را تختل کند قابل تدارک خواهد بود زيرا مانعی از تدارکش با تکرار نيست، صدق زيادة عمديّه نمی کند تا دليل (من زاد فی صلاته کان کمن نقص) شاملش شود

البته وقت تدارک تا قبل از رکوع است

و اگر داخل در رکوع شد ديگر وقت تدارک گذشته و صلاتش هم محکوم به صحت است به استناد قادة لاتعاد؛

قرائت جزء آن 5 امر معتبر در قاده لاتعاد نيست.

و امّا اعتبار موالات فهو واضح لتوقّف تحقّق المفهوم علی صدق الهيئة الاتّصاليّة ولو لا ها لما تصدق الرائة المعتبرة بل يُعدّ من الکلام الآدمی أحياناً (لعدم صدق القرآن علی ما قرأ من غير رعاية الموالات)

مضافاً إلی کون هذة القرائة الغير المتصلة سبباً للزيادة

البته اگر ترک موالات سهور باشد قابل تدارک است (تا قبل رکوع)

و لو تذکر بعد ما دخل فی الرکوع صحّت صلاته و لا تعد، استناداً بقاعدة (لا تُعاد)

لو أخلّ بشیءٍ من الکلمات أو الحروف أو بدلّ حرفاً بحرفٍ حتّی الضاء بالظاء أو العکس بطلت وکذا لو أخلّ بحرکة بناءٍ أو إعراب أو مدٍّ واجبٍ او تشديد أو سکون لازمٍ و کذا لو أخرج حرفاً من غير مخرجِهِ بحيث يخرج عن صدق ذلک الحرف فی عرف العرب.

در تعبير (بطلت) که در مسئله آمده اختلاف شده برخی از محشين آن را نسبت به قرائت دانسته اند.

لکن استاد می فرمايند (بطلت) يعنی: بطلت صلاتُهُ

و اخلال عمدی به قرائت موجب بطلان صلاة است.

اخلال به مادّه مثل آنکه مصلّی بگويد (المدح لله) به جای الحمد لله يا بگويد (مالک يوم الجزاء) به جای مالک يوم الدين

- در اين فرض چون اتيان مأمور به نشده مکفی نخواهد بود.

و هکذا تبديل حرف بحرف.

و تبديل هيئة مثل اينکه بگويد (لله الحمد ربّ العالمين)

يا بگويد (قل الله هو الأحد) و (الصمد الله) امثال اين موارد که اخلال به هيئت است اگر عمدی باشد موجب زيادة است و اگر سهوی باشد و در وقت تدارک متذکّر شود به حکم قاعده اشتغال با اين امتثال ذمّه اش فارغ نمی شود و چون احراز صدق مأمور به نکرده بايد به تکرار صحيح تدارک کند

و عند التذکّر بعد الدخول فی الرکوع يحکم بصحّة صلاته تمسکاً بقاعدة (لا تعاد)

و امّا تبديل اعراب و بناء يا تفکيک تشديد

    • گاهی موجب تبديل معنی است - همه قائل به بطلان هستند

    • گاهی موجب تبديل معنی نيست - نسبت به عده ای از فقهاء مثل سيد مرتضی داده اند که در اين فرض موجب بطلان نيست.

امّا در فرض أوّل که موجب تبديل معنی است اجماع بر بطلان قائم است بلکه عدم الخلاف.

در فرض دوّم مشهور فقهاء قائل به بطلان هستند و رعايت قراءات متواتره را معتبر می دانند.