درس کتاب المکاسب مرتضی اسماعیلی

کفایه

1401/08/21

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: کفايه /بحث نواهی/ اجتماع امر ونهی - و اما القسم الثالث...

 

نکته. طبق جواب چهارم، نهی در قسم دوم فقط ارشادی است. چون نهی مولوی غالبا همراه مفسده است. در حالی که اینجا مفسده ای نیست.

و اما القسم الثالث...

در قسم سوم از عبادات:

۱. اگر قائل به جواز اجتماع و تعدد متعلق امر ونهی شویم یعنی متعلق امر صلاه و متعلق نهی کون فی موضع التهمه باشد. جواب این است که:

نهی را حمل بر ارشادی کنیم که مجازا به عبادت تعلق گرفته یعنی نهی مال چیز دیگر (کون فی موضع التمهه) است.

۲. علی الامتناع و ملازمه کون فی موضع التهمه مع الامر. در این صورت هم نهی مجازا به عبادت تعلق گرفته و جمع امر مولوی با نهی مولوی محال است نه نهی مجازی

۳. علی الامتناع و اتحاد کون فی موضع التهمه مع صلاه در این صورت جواب چهارم قسم دوم میاید که نهی ارشاد به ویژگی بی نقص(صلاه در خانه) یا مصلحت زیاد کن(صلاه در مسجد)، است. به عبارت دیگر اگر ما آن عنوان (کون فی موضع التمهه) را ملازم یا متحد با عبادت (صلاه) بدانیم و قائل به جواز اجتماع شویم:

یا نهی را نسبت به عبادت مجازی میگیریم که حقیقتا مال آن عنوان است و مجازا به عبادت تعلق گرفته است

و یا نهی را نسبت به عبادت حقیقی ولی ارشادی میگیریم. مثل جواب چهارم نسبت به عبادت قسم دوم.

ولی اگر قائل به امتناع شدیم:

اگر عنوان را ملازم با صلاه دانستیم نهی یا مجازی یا ارشادی است مثل صورت اجتماع

و اگر عنوان را متحد با صلاه دانستیم نهی ارشادی خواهد بود.

نکته: در قسم اول عبادات مکروهه نهی مطلقا (بنابر قول اجتماع یا امتناع) حمل بر اقل ثواب نمیشود چون منهی عنه(صوم یوم عاشورا) یکی بیشتر نیست تا نسبت به فرد دیگر بگوییم ثوابش کمتر باشد. و در قسم سوم بنابر قول به جواز حمل بر اقل ثواب نمیشود چون نهی مال ملازم است(کون فی موضع التهمه) نه مال صلاه.

 

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo