درس کتاب المکاسب مرتضی اسماعیلی

کفایه

1401/09/21

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: نواهی/ماده امر /نهی بر فساد

نکته ۲- معنای صحت تمامیت است. ولی تمامیت در هر علمی آثار و لوازمی دارد که در آن علم از صحت به آن اثر تعبیر آورده میشود. مثلا صحت در نزد فقیه یعنی مسقط اعاده و قضا و صحت در نزد متکلم یعنی موافق امر.

نکته۳- دو مقدمه.

مقدمه اول. امر در شریعت سه صورت دارد.

- امر واقعی. صلاه با وضو‌.

- امر اضطراری. نماز با تیمم.

- امر ظاهری. وضو با طهارت استصحابی

مقدمه دوم. نسبت به امر اضطراری و ظاهری بعضی قائل به اجزا و بعضی قائل به عدم اجزا شده اند.

با حفظ این مقدمات:

عبادتی که موافق با امر ظاهری و یا اضطراری باشد دو صورت دارد:

الف. صحیح عند المتکلم(اگر مراد از امر در موافقت با امر مطلق امر باشد)و صحیح عندالفقیه(در صورت قول به اجزا)

ب. غیر صحیح عندالمتکلم (اگر مراد از امر خصوص امر واقعی باشد) و عیر صحیح عند الفقیه (در صورت قول به عدم اجزا)

نتیجه نهایی.

در اینکه مرا از امر در تعریف صحیح عند المتکلم که می گوید: صحیح یعنی مطابقت مانی به با امر چیست دو احتمال است:

۱- مراد مطلق (واقعی.ظاهری.اصطراری) امر است. طبق این احتمال عقیده فقیه دو صورت دارد

الف. کل امر مجزی. طبق این احتمال بین قول متکلم و فقیه تساوی است.

ب. امر واقعی مجزی است. طبق این احتمال قول متکلم اعم از قول فقیه است.

۲- مرادامر واقعی اولی است. طبق این احتمال عقیده فقیه دو صورت دارد.

الف. کل امر مجزی‌. طبق این احتمال قول فقیه اعم از متکلم است.

ب. امر واقعی مجزی است. طبق این احتمال قول فقیه و متکلم مساوی هستند.

تنبیه.

صحت و فساد در عبادت دو تفسیر دارد.

۱- تفسیر متکلم. صحت و فساد به ترتیب یعنی مطابقت و مخالفت با امر. طبق این تفسیر صحت از مطابقت ماتی به با امر و فساد از مخالفت ماتی به با امر انتزاع میشود.

۲- تفسیر فقیه. صحت به معنای اسقاط اعاده و قضا و فساد به معنی عدم اسقاط است.

طبق این تفسیر دو بررسی:

الف. در ماموربه واقعی اولی نسب به امر خودش، صحت از احکام عقلیه است. یعنی عقل حکم به سقوط و استحاله امتثال بعد از امتثال میکند.

 

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo