درس کتاب المکاسب مرتضی اسماعیلی

کفایه

1401/10/24

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: مقدمات حکمت/مطلقو مقید / الفاظ مطلق

 

بحث مطلق و مقید. الفاظ مطلق. و مقدمات حکمت

بنابر قول متاخرین که مطلق را به معنای طبیعت میگیرند نه طبیعت شایع و مشمول همه افراد، اطلاق از الفاظ مطلق بوسیله مقدمات حکمت فهمیده میشود. مقدمات حکمت عبارتند از:

۱- متکلم در مقام بیان تمامی مرادش باشد. نه در مقام اهمال(غرض نه به اخغ تعلق گرفته نه به بیان) و اجمال(غرض به اخفا تعلق گرفته)

۲- قرینه دال بر اینکه مراد از مطلق مقید است در کار نباشد.

۳- قدر متیقن در مقام تخاطب نباشد.

در صورت تمامیت این مقدمات اگر مولی اراده عیر اطلاق را داشته باشد صحیح نیست.

توجه به سه نکته.

نکته اول. اراده قدر متقن خارجی به علاوه مطلق آوردن کلام و عدم نصب قرینه بر مراد نتیجه‌اش اخلال به غرض است.

نکته ۲. تمامیت مقدمات حکمت به علاوه ذکر مطلق و اراده مقید نتیجه اش اخلال به غرض است.

نکته۳. عدم تمامیت مقدمات حکمت جمیعاً ذکر مطلق و اراده مقید نتیجه اش عدم اخلال به قرض است.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo