درس خارج اصول احمد فرخ‌فال

موضوع: الفاظ/الصحيح و الأعم /تتمه صحیح و اعم

یکی از مباحث بسیار مهم در بحث صحیحی و اعمی این است که آیا تمسک به اطلاق در الفاظ عبادات و معاملات می شود کرد یا نمی شود ؟ عرض کردیم که به نظر می رسد بحث صحیحی و اعمی خارج از ماهیت مسمای الفاظ عبادات و معاملات است و همانطور که عده ای از فقهاو بزرگان و اصولیین فرمودند این الفاظ برای ماهیات وضع شده است ، صلاه منظور ماهیت آن و بیع یعنی ماهیت آن بیع است و ماهیت لابشرط و به قول امام ره لابشرط مقسمی است و هیچ بو و رنگی از تقدات صحت و عدم صحت و فساد در آن استشمام نمی شود .

تتمه مباحث صحیح و اعم : وقتی بنا شد الفاظ عبادات اسامی برای ماهیت این عبادت باشد آیا به هر صورت وقتی امر به این عبادت می کند و در خارج اجزاء و شرایطی را برای این عبادت و برای این معامله و این عقود و ایقاعات بیان می کند آیا می توان گفت که این الفاظ وضع شده و هیچ دلالتی بر اینکه عبادت مطلوب میخواهد نمی کند ؛ نمی توانیم این حرف را بزنیم .

اگر شما این صلاه شما مشخص بود و اگر در جزئیت و شرطیت شیء شک کردی چه کنیم ؟ ما می گردیم و این شارع در مقام بیان بوده است برای ما و آن چه که بیان کرده برای ما عقاب دارد و یا ندارد ، نمی دانم آیا جزء و شرط دیگری هم هست و با این اطلاق مقامی هر جزء و شرط مشکوکی را کنار می گذارم و چه علم اجمالی داشته باشیم .

نظر استاد : بنابراین من با اطلاق مقامی و دلالت عقل جزء مشکوک و شرط مشکوک را بر می دارم و معتقد هستم این الفاظ عبادات و معاملات ، معامله و صحیح یعنی مع الشرایط و الاجزاء المظبوطه فی الشریعه منظور است و الفاظ عبادات ، عباداتی که مع الشرایط و الاجزاء المظبوطه و المسلمه منظور است ، لذا الفاظ عبادات و الفاظ معاملات آن معاملات و آن عبادات مطلوب است ، در تعارض بین ادله و احکام هم قاعده علاج را دارم و ضوابط تعادل و تراجیح را دارم .(از دقیقه 15 تا پایان جلسه استاد مثالهای برای صلاه فی الحمام و نذر زدند که لازم است به فایل صوتی مراجعه شود)