درس نهایة الدرایة استاد محمد غیاثی

موضوع: مباحث الفاظ/مفاهیم10 /مفهوم شرط6

○ نهایه‌الدرایه ج۲ص۴۱۶تعلیقه۲۵۴

- مفهوم شرط (۶)

۱. تمسک به اطلاق شرط برای اثبات مفهوم

۲. تقریب اطلاق شرط : اگر شرط، علّت منحصره نمی‌بود ؛ تقییدِ آن، لازم می‌بود چرا که اگر علّت دیگری سابق بر این شرط باشد و یا مقارن با آن باشد، شرط به تنهایی اثرگذار نخواهد بود و حال آنکه مقتضای اطلاق شرط آن است که به تنهایی اثرگذار باشد به طور مطلق (خواه شیء دیگری سابق و یا مقارن با آن باشد و خواه نباشد.

۲. نقد آخوند ره بر تقریب مزبور: دلالت بر مفهوم با فرض چنین اطلاقی مورد انکار نیست ولی تحققِ آن نادر است .

۳. محقق اصفهانی ره ( در مقام تبیین نقد اخوند ره ) : چرا که قدر مسلّم از قضیه شرطیه، افاده علّیت شرط برای تاثیر بدون دخالت شیئی ( به نحو وجودی و یا به نحو عدمی ) در علّیت ذاتیِ آن است . ترتب فعلی معلول بر علّت امری دیگر است که گاهی اطلاق مسوق برای افاده آن است.