درس نهایة الدرایة استاد محمد غیاثی
1402/01/29
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: مباحث الفاظ/مفاهیم44 /مفهوم شرط40
○ نهایهالدرایه ج۲ص۴۳۰پاورقی۱
- مفهوم شرط (۴۰)
۱. کشف وجوودی از وجود دیگر به یکی از سه وجه زیر است:
الف. کشف علت و ملزوم از معلول و لازم
دو. کشف معلول و لازم از علت و ملزوم
سه. کشف یکی از دو متضایف از دیگری
۲. مقتضای وجه اول ، تعدد مسبب است در حالیکه مفروض تصور طریقی است که اقتضای وحدت مسبب را داشته باشد.
۳. وجه دوم و سوم اقتضای وحدت مسبب را دارند.
۴. وجه دوم و سوم گرچه معقولاند ولی تطبیقِ آنها بر اسباب شرعی در مقام نادرست است.
۵. اگر اسباب شرعی لازمِ حکم و علت حکم ، باشند لازم خواهد آمد که با تحقق حکم و علت حکم - به مقتضای لازم اول- ، همه لوازم آن حکم تحقق یابند - چرا که وجود ملزوم منفکّ از وجود لوازمِ خود نیست - . التالی باطل وجداناً فالمقدم مثله.
۶. اگر اسباب شرعی، مضایف حکم باشند، لازم خواهد آمد که با فعلیت حکم - به مقتضای سبب اول - ، همه آن اسباب فعلی باشند - چرا که دو متضایف، به لحاظ قوه و فعلیت متکافیاند -. التالی باطل وجداناً فالمقدم مثله.