درس خارج اصول استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: مباحث الفاظ/باب اوامر/خاتمه: تقسیمات واجب/تقسیم دوّم: منجّز و معلّق

جواب از اشکال از طرف محقّق اصفهانی:

صغری: مصحّح وجوب مقدّمه قبل از زمان ذی المقدّمه، انفکاک زمان وجوب ذی المقدّمه از زمان ذی المقدّمه است (همانطوریکه در اشکال گفته شد، مشکل این است که بعضی از مقدّمات قبل از زمان ذی المقدّمه، واجب شده‌اند. دافع مشکل این است که زمان وجوب ذی القدّمه از زمان ذی القدّمه منفکّ شود و وجوب ذی المقدّمه مقدّم بر زمان ذی المقدّمه شود تا به تبع وجوب ذی المقدّمه قبل از زمان ذی المقدّمه، مقدّمه نیز وجوب پیدا کند و مشکل حلّ شود. دافع مشکل، مجرّد فعلیّت وجوب ذی المقدّمه نیست چون فعلیّت وجوب ذی المقدّمه با این حالت نیز می‌سازد که زمان فعلیّت وجوب ذی المقدّمه با زمان ذی المقدّمه و واجب متّحد باشد یعنی همان واجب منجّز. و بدیهی است که واجب منجّز دافع مشکل نیست).

کبری: انفکاک زمان وجوب ذی المقدّمه از زمان ذی المقدّمه، منحصراً در واجب معلّق است (چون در واجب منجّز، زمان وجوب ذی المقدّمه همان زمان ذی المقدّمه است).

نتیجه: مصحّح وجوب مقدّمه قبل از زمان ذی المقدّمه، منحصراً در واجب معلّق است. بنابراین، این تقسیم خالی از اشکال مذکور است و لعلّ هذا مراد المحقّق الخراسانی من قوله فافهم.