درس خارج اصول استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: ملازمات عقلیّه/ غیر مستقلّات عقلیّه/ مسئله اوّل: اجزاء

صورت اوّل: گاهی ما عنه الکفایة، تعبّد به عمل ثانیاً است. یعنی عمل انجام گرفته از انجام دوباره‌ی عمل به قصد امتثال امر کفایت می‌کند. مثل ما عنه الکفایة در مقام اوّل از مقامات ثلاثه که خواهد آمد.

مثال اوّل: انجام صلوة با وضوء کفایت از انجام دوباره‌ی خودش به قصد امتثال امر.

مثال دوّم: انجام صلوة با تیمّم کفایت از انجام دوباره‌ی خودش به قصد امتثال امر.

مثال سوّم: انجام صلوة با طهارت استصحابی کفایت از انجام دوباره‌ی خودش به قصد امتثال امر.

صورت دوّم: گاهی ما عنه الکفایة، تدارک است. یعنی عمل انجام گرفته از تدارک آن در داخل وقت و یا خارج از وقت کفایت می‌کند. مثل ما عنه الکفایة در مقام دوّم و سوّم از مقامات ثلاثه که خواهد آمد.

مثال اوّل: انجام صلوة با تیمّم کفایت از انجام صلوة با وضوء در وقت و یا خارج از وقت.

مثال دوّم: انجام صلوة با طهارت استصحابی کفایت از انجام صلوة با وضوء در وقت و یا خارج از وقت.

بنابراین، تفسیر اجزاء به اسقاط التعبّد بالعمل ثانیا و یا اسقاط التدارک، باطل است. چون اختلاف ما عنه الکفایة و تعدّد آن، موجب اختلاف در نفس معنای اجزاء نیست.

مقدّمه چهارم:

نکته اوّل: بین مسأله مرّه و تکرار و مسأله اجزاء و عدم اجزاء در مقام دوّم و سوّم از مقامات ثلاثه آتیه، شباهت وجود ندارد تا در مقام فرق بین این دو مسأله باشیم. (حقائق الاصول ج۱ ص۱۹۴). ولی فرق بین مسأله مرّه و تکرار و مسأله اجزاء و عدم اجزاء در مقام اوّل از مقامات ثلاثه آتیه در این است که مسأله مرّه و تکرار از مسائل لفظیّه و مسأله اجزاء و عدم اجزاء از مسائل عقلیّه است.

توضیح: بحث در مسأله مرّه و تکرار در دلالت صیغه است که صیغه بحسب وضع دلالت بر مرّه دارد و یا تکرار. ولی بحث در مسأله اجزاء و عدم اجزاء در ملازمه‌ی عقلیّه بین اتیان مأمور به در خارج و بین اجزاء است. بنابراین، مسأله اجزاء مغایر با مرّه و مسأله عدم اجزاء نیز مغایر با تکرار است. به بیان دیگر .........

آدرس جلسه بعد:

۱) مناهج الوصول ج۱ ص۳۰۱: المقدّمة الرابعة فی فارق المسألة عن المرّة و التکرار ......... المقدّمة الخامسة.

۲) محاضرات ج۲ ص۲۲۴: و امّا التوهّم الثانی فلانّ مسألتنا هذه تختلف ........ و بعد ذلک نقول.