موضوع: مبادلات بین المللی

والسلام علی ائمة الاربع موسی و علی و محد و علی علیهم صلوات الله

عن الرضا علیه السلام: من لم یقدر علی زیارتنا فالیزر صالحی موالینا یکتب له ثواب زیارتنا [1]

اگر کسی توان نداشت به زیارت ما بیاید نیکان از دوستان ما را زیارت کند خداوند ثواب زیارت ما را برایش مینویسد.

این نگاه مهربانانه و نگاه اخلاقیِ اجتماعی واقعا اسوه است برای بشریت که در مسیر تربیت قرار بگیرند

بحث روابط بین الملل مورد بررسی قرار میگیرد با پشتوانه نظریات متخصصین موضوع شناس اگر بخواهیم این مبحث را تعقیب کنیم تا از درون آن فقه روابط بین الملل مشخص گردد و بحث فقهی انجام

بگیرد با سه محور انجام خواهد گرفت :

1. حاکمیت و حق حاکمیت در حکومت اسلامی 2. قدرت 3. منافع ملی

و بر همین سه محور سیاست حکومت اسلامی با کشورهای غیر اسلامی محل بحث قرار میگیرد.

حاکمیت یا حق حاکمیت در حکومت اسلامی بقول دانشمندان دهه 16 میلادی مثل ژان ژاک روسو یا شوپنهاور اینها قائلند که اسلام در بُعد دیدگاه جهانی دو امتیاز دارد یک ایمان به خدا دو مبارزه با هر نوع نژاد پرستی و بعد در کلمات اینهاست که پیامبر اسلام مهمترین کاری که در مسائل انسانی و حقوق انسانی انجام داد عصبیت های جاهلانه قریش و یهود و نصارا و مشرکین را در هم شکست و هیچ دینی به اندازه اسلام به بشریت شخصیت نداده است . اسلام درصدد ساختن جهانی میباشد که همه انسانها حتی آنانی که به ادیان قبل از انسان معتقدند با تفاهم و برادری در کنار هم زندگی کنند. این گزارش اسلام شناسان غربی از اسلام است.

بر این اساس نگاه جهانی اسلام را که پایه حکومت اسلامی است و مسأله حاکمیت اسلام بر جهان در آن دیده میشود باید مقداری در عصر پیامبر جستجو کنیم . از چیزهایی که مشخص است اینست که پیامبر توانست در جزیرة العرب از مکه شروع کند و با گفتن قولوا لا اله الا الله وارد سیاست و مدیریت جامعه شود و بعد شروع کند به اخلاق افشانی پخش اخلاق انسانی الهی و اقوام مختلف در جزیرة العرب را تربیت کند و دعوت نماید به محبت الاسلام هو دین المحبة

در چند مورد میشود حاکمیت اسلام بر جهان و نوع حاکمیت و حقوق زمان پیامبر برای حاکمیت یک حکومت اسلامی بر جهان را دید و قضاوت کرد که این یک منشوری است که در مباحث سیاسی و حکومتی

و سیاست جهانی و دنیانگری اسلام و سیاست جامعه نگری اسلام مهم است یکی از آن موارد منشور مدینه است وقتی پیامبر وارد مدینه شد : اول یک منشور و پیمان نامه ای را با اوس و خزرج و یهود مدینه امضاء کرد که این پیمان نامه بر اساس اصل تعاون، احترام، رعایت موازین انسانی در روابط اجتماعی بین همه قبائل بود دوم پیمان نامه صلح حدیبیه است در سال ششم که صلح حدیبیه بین مکه و قریش بی رحم بر اساس رحمت محمدیه پیمان بسته شود. سوم صلحنامه با نصارای نجران که منجر شد نصارای نجران تحت پوشش حکومت اسلامی باشند در دین خودشان و با اندیشه خودشان آزاد زندگی کنند و جزیه دهند به حکومت اسلامی چهارم فرستادن نامه های پیامبر بالاخص به امپراطوری روم و ایران

اگر شما بخواهید نوع حقوق گرایی و حاکمیت اسلام را در جوامع بشری با نگاه اسلامی سنجش کنید و تحقیق نمایید و بعد موضوع شناس کنید و بیائید در جهان امروز در دیپلماسی و روابط بین الملل نوع سیاست حکومت اسلامی با کشورهای غیر مسلمان اینها را مسأله سنجی کنید بعد حکم فقهی بیاورید شناخت این موارد کار ساز است.

از این چهار مورد ابتدا به پیمان نامه بپردازیم در سال 622 میلادی در مدینه بین پیامبر و یهود مشرکین بت پرستان که حتی در شهرکها و روستاهای اقماری در مدینه زندگی میکردند این توافقنامه امضا شد و هدف از این پیمان نامه از بین بردن خوی حیوانی بوده است تا این خوی حیوانی در منطقه یثرب وجود نداشته باشد

اقامه عدالت و دوری از خونریزی خصوصا در قبیله اوس و خزرج که مثل حیوان یکدیگر را میکشتند در این پیمان نامه همه این گروه هایی که ذکر شد بعنوان امت واحد معرفی شدند ، علیرقم اختلاف فکر و اعتقاد ؛ این دستور العمل اجتماعی اولین پایگاه حکومت اسلامی بر اساس قران بود که بدین وسیله محققین میگویند یثرب به مدینة النبی تبدیل شد که مدنیت و شهر گرایی از آنجا شروع شد آبادیِ اجتماعیِ انسانی را مدینه میگویند نوگرایی عقلانی و بروز زندگی کردن عقلانی .

این سند حاکمیتی دارای مسائلی بود مانند امنیت اجتماعی ، آزادیهای مذهبی ، حرم بودن مدینه که خیلی مهم بود مدینه معرفی شد بعنوان حرم و زمین دارای احترام وقتی پیامبر عنوان کند که این زمین و خاک و دشت و کوه احترام دارد و اینجا که زندگی میکنید باید مواظب باشید این یک اهرم مقدسی میشود برای احیای ارزشهای اخلاقی و ممنوعیت خشونت ؛ اینها شاه کلیدهای باز کردن کلیدهایی است که اگر باز بشوند فضای زندگی انسان روی کره زمین بعنوان یک انسان تعریف میشود و نوع حکومت از اینجا دیده میشود که حکومت و حاکمیت اسلام یعنی چه . ایجاد روابط محبتی ، امنیت زنان و کودکان ،سیستم مالی سالم از جهت مالیات و محیط زندگی ، ایجاد پایگاههای اقتصادی برای از بین بردن اختلاف طبقاتی فاحش ، ایجاد محاکم عمومی خصوصا مسجد که مسجد مدینه تبدیل شد به پایگاه حکومتی که اگر کسی نزاعی دارد به مسجد بیاید و با نگاه توحیدی رفع شود،

این پیمان نامه از جهت تاریخی و سندی در کتاب سیره محمدبن اسحاق بن یسار قرن دوم هجری آمده که جامعترین کتاب سیره پیامبر است و اسم آن المبتدء و المبعث والمقاضی است که از قبل از اسلام و مدینه و مکه از آدم شروع کرده است راوی این کتاب که از محمدبن اسحاق نقل میکند یونس بن بکیر است

متوفی 199 هجری قمری این شخصیت در منابع روایی شیعه و سنی محترم است مثلا صحیح بخاری یاصحیح مسلم از این شخصیت روایت نقل میکنند از پیامبر. اتفاقا از طرف بعضی از ناصبی ها متهم

است به رافضی بودن یعنی بُعد تشیع آن قوی تر است صبغه تفکر او حق گرایی است و نیز یکی از راویان حدیث غدیر است.

از صفحه 23 این کتاب یونس بن بکیر شروع میکند به نقل حفر زمزم در دوره عبدالمطلب.

بعضی از مستشرقین و مستغربین از علمایی که مسلمان نیستند و روی قران کار کرده اند میگویند کلیات این پیمان نامه در قران موجود است ایات 101 تا 105 ال عمران ﴿کیف تکفرون وانتم تتلی علیکم ایات الله و فیکم رسوله و من یعتصم بالله فقد هُدی الی صراط مستقیم یا ایها الذین امنوا التقوالله حق تقاته ولایموتن وانتم مسلمون واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا واذکروا نعمة الله علیکم اذ کنتم اعداءً و اَلّف بین قلوبکم فاصبحتم بنعمته اخوانا و کنتم علی شفا حفرة من النار فانقذکم منها ذلک یبین الله لکم ایاته لعلکم تهتدون و لتکن منهم امة ید عون الی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون﴾ تا آخر ایه 105