موضوع: فقه الاسره/تحدید نسل /اشکال دیگری بر استحباب تکثیر نسل

سوال اگر شخصی به هر دلیلی و از هر طریقی برایش ظن قوی یا حتی علم حاصل شود که فرزندی که برایش متولد می شود ناقص الخلقه است یا در آینده فاسق و یا کافر می شود (بر اساس قرائن قطعی و جدی از طریق ابزار پیشرفته پزشکی روز و یا بر اساس حوادث و اقتضائات جامعه محل زندگی و یا هر طریق دیگری مثل علوم غریبه ... ) آیا برای چنین شخصی در این چنین شرائطی بازهم مستحب است که اتخاذ ولد کند یا حتی تکثیر نسل کند یا خیر؟!

جواب : در فرض سوال مذکور باید بین ناقص الخلقه با فاسق و کافر را جدا کرد و علی حده مورد بحث قرار داد فلذا نقول :

در خصوص ناقص الخلقه باید گفت که منافاتی با ایمان ندارد مخصوصا اگر جهت نقصان جنبه عقلی نبوده باشد بلکه حتی اگر از جنبه عقلی هم نقصان باشد باز هم منافاتی برای رهایی از عذاب و عقاب ندارد چرا که در ثبوت تکلیف عقل شرط است.

بنابراین حصول ظن قوی یا قطع نسبت به این فرض ناقص الخلقه بودن منافاتی با استحباب ادله تکثیر نسل ندارد و ما دلیلی نداریم که به صرف ناقص الخلقه بودن مانع از این حکم استحباب بشود.

آری البته اگر فرضا بروز این شرائط مستلزم عسر و حرج بوده باشد (البته به حسب حال افراد) در صورت اثبات این مقوله هانطور که قبلا هم گفتیم بدیهی است که عناوین ثانویه مقدم بر عناوین اولیه هستند و در اینجا حکم استحباب حتما لغو خواهد شد.

و اما نسبت به فرض دوم که مربوط به فسق یا کفر مولود می باشد. در این رابطه :

اولا : هرچند بر خلاف فرض قبلی (ناقص الخلقه بودن) که با ابزار پزشکی پیشرفته تا حد زیادی امکان حصول علم یا ظن قوی بود ، لکن در اینجا (در بحث فسق کفر) حصور علم یا ظن قوی عادتا ممکن نیست و به حسب شواهد تاریخی گاهی از اوقات تضاد های دوجانبه در نسل ها رخ می داده است. گاهی اوقات مولودی از صلب خلیفه اول (به نام محمد بن ابی بکر) به دنیا می آید ولی در دامن امیرمومنین علیه السلام تربیت می شود و چقدر از کمالات عالیه را طی می کند یا حتی معاویه ثانی که از نطفه یزید متولد می شود ولی بر اثر تربیت یک معلم دلسوز به یک مجاهدت تاریخی و حسن عاقبت منتهی می شود.

از آن طرف فرزند نبی خدا حضرت نوح بر اساس شرائط اجتماعی می رسد به جایی که میشود ﴿انه لیس من اهلک﴾[1]

علی ای حال علم به سعادت و شقاوت در موالید فقط مکنون عندالله است و ایه 34 از سوره مبارکه لقمان اشاره به همین دارد که میفرماید : إ﴿ِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ يَعْلَمُ ما فِي الْأَرْحام﴾‌[2]