موضوع: فقه الاسره/صله الارحام و قطیعتها /بیان مساله تبدیل گناهان صغیره به کبیره

در جلسات گذشته ملاک عقل و عرف متشرعه را رد کردیم و باید بگوییم که مراد از عرف متشرعه هم عرف خاص نیست بلکه ظهور فرمایش علما همین عرف مردم مومن و متدین هستند.

اکنون صحبت ما در ادامه بحث جلسه قبل مربوط به گناهان صغیره ای است که به تصریح روایات ، وارد وادی گناهان کبیره شده است.

بیان ذلک : بر اساس استشهاد از آیات و روایات در چند صورت صغیره تبدیل به کبیره می شود.

1- در صورت تکرار و اصرار بر صغیره : امام کاظم علیه السلام فرمودند : لَا صَغِيرَةَ مَعَ الْإِصْرَار[1]

2- در صورت تحقیر و کوچک شمردن گناه : أَشَدُّ الذُّنُوبِ‌ مَا اسْتَهَانَ‌ بِهِ‌ صَاحِبُه[2] ‌

بعضی مسائل کوچک هستند اما می تواند منشا خطر باشد. دشمن را نباید کوچک حساب کرد.

3- اگر از سر تکبر و طغیان و تمرد محقق شود یعنی حیث و انگیزه تحقق گناه صغیره طغیان و تمرد باشد که در این صورت تبدیل به گناه کبیره می شود سند و شاهد سوره نازعات آیه 37 : ﴿فَأَمَّا مَنْ طَغى‌ * وَ آثَرَ الْحَياةَ الدُّنْيا * فَإِنَّ الْجَحيمَ هِيَ الْمَأْوى‌﴾ وجه استشاد به آیه کریمه این است که جهت طغیان به صورت مطلق است و لذا هم شامل کبیره می شود هم شامل صغیره می شود.

چه مقدار فرق است بین کسی که گناه صغیره مرتکب شده و خودش را مغبون و بدبخت می بیند ، با کسی که عمدا گناه می کند و هیچ ناراحتی ندارد از این گناه.

4- در صورتی که از افرادی سر بزند که به خاطر موقعیت اجتماعی آنها سبب لغزش دیگران هم بشود. سوره مبارکه احزاب آیه 30 : ﴿يا نِساءَ النَّبِيِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَيْنِ﴾ می توان گفت پیام این آیه این است که اگر گناهی را دیدید اشاعه ندهید چرا که علت مضاعف بودن گناه افراد خاص این است که در جامعه رواج پیدا می کند و با ارتکاب افراد ویژه ، ممکن است سایر مردم هم دچار این گناه بشوند. همچنین در روایت نقل شده که فرمود : مَنْ‌ سَنَ‌ سُنَّةً سَيِّئَةً كَانَ عَلَيْهِ وِزْرُهَا وَ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ.[3]

5- در صورتی که از انجام گناه خوشحال باشد و به آن افتخار کند : مَنْ‌ أَذْنَبَ‌ ذَنْباً وَ هُوَ ضَاحِكٌ دَخَلَ النَّارَ وَ هُوَ بَاكٍ.[4]