موضوع: فقه الاسره/صله الارحام و قطیعتها /بیان ادله قرآنی بر کبیره بودن قطع رحم

و اما دومین آیه بر اثبات مقصود (همان‌طور که در روایت محمد بن مسلم و ابوحمزه ثمالی از قول امام سجاد علیه‌السلام استشهاد شد) عبارت است از آیه ۲۵ سوره مبارکه رعد که در این آیه کریمه برای قاطعین رحم (﴿يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَل﴾‌) تعبیر ﴿لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّار﴾ آمده است که این تعبیر به‌روشنی دلالت بر کبیره بودن این گناه دارد.

و اما سومین آیه بر اثبات مقصود مثل آیه قبلی که در روایت مذکور از قول امام سجاد علیه‌السلام آمده است عبارت است از آیه ۲۷ سوره مبارکه بقره که در این آیه کریمه برای قاطعین رحم (﴿يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَل﴾) تهدید شدید شده است به اینکه این گروه جزء خاسرین هستند و خسران طبق قول راغب در المفردات به معنای نقصان راس المال است. [1]

بین سود و ضرر و خسران در معنا تفاوتی وجود دارد.

سود: یعنی مثلاً آقای کاسب از فروش کالا به منفعتی برسد که هم زندگی را اداره کند و هم کارگران را تأمین کند و هم به سرمایه‌اش اضافه شود.

ضرر: یعنی از سرمایه کم نشود، بلکه نقص در سود ایجاد می‌شود؛ مثلاً به‌قدر سرمایه، درآمد داشته است و چیزی مضاف بر سرمایه به دست نیاورده.

خسارت: یعنی اینکه از اصل سرمایه چیز کم شود و نقص در سرمایه ایجاد شود.

و طبق برخی دیگر از تعابیر به معنای هلاکت است.

علی ای حالی بدون شک این تعبیر کاشف از یک تهدید شدید می‌باشد که ما قبلاً در مطلب دوم عرض کردیم یکی از مناطات کبیره بودن گناه همین لحن تهدید شدید می‌باشد فلذا براین‌اساس آیه کریمه مذکور هم دلالت بر کبیره بودن این گناه قطع رحم دارد.

فمن الروایات:

و اما سند و مدرک کبیره بودن گناه قطع رحم از منظر روایات بسیار مفصل است که ما اینجا ان شا الله به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

۱) صحیحه عبدالعظیم حسنی: عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو جَعْفَرٍ الثَّانِي ع قَالَ سَمِعْتُ أَبِي يَقُولُ سَمِعْتُ أَبِي مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ ع يَقُولُ‌ دَخَلَ عَمْرُو بْنُ عُبَيْدٍ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَلَمَّا سَلَّمَ وَ جَلَسَ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ :

﴿وَ الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ﴾ ثُمَّ أَمْسَكَ فَقَالَ لَه‌ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا أَسْكَتَكَ؟!

قَالَ أُحِبُّ أَنْ أَعْرِفَ الْكَبَائِرَ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ نَعَمْ يَا عَمْرُو ... وَ قَطِيعَةُ الرَّحِمِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ‌ ﴿لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ﴾[2]

این روایت در جلسات سابق بحث شد؛ اما به طور خلاصه عرض می‌کنیم که در این روایت راوی از حضرت صادق علیه‌السلام در مورد گناهان کبیره و مصادیق آن سؤال می‌کند و حضرت در پاسخ مواردی را با استشهاد به قرآن کریم بیان می‌فرماید و یکی از این موارد قطع رحم است. همان‌طور که ملاحظه می‌فرمایید در این صحیحه صراحتاً حضرت قطع رحم را جزء گناهان کبیره می‌شمارد و کبیره بودنش را هم مستند به لعن الهی می‌فرماید.

۲) موثقه سکونی از امام صادق علیه‌السلام از آباء طاهرینش نقل می‌کند که رسول‌الله صلی‌الله علیه و اله فرمود:

إِذَا ظَهَرَ الْعِلْمُ وَ احْتُرِزَ الْعَمَلُ‌ وَ ائْتَلَفَتِ الْأَلْسُنُ وَ اخْتَلَفَتِ الْقُلُوبُ وَ تَقَاطَعَتِ الْأَرْحَامُ هُنَالِكَ‌ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَ أَعْمى‌ أَبْصارَهُم‌[3]

همان‌طور که در این روایت هم ملاحظه می‌فرمایید قاطع رحم با این لحن شدید مورد لعن قرار گرفته است که این هم دلالت بر کبیره بودن این گناه دارد.

و هکذا روایات متعدد و مفصل دیگری که همه آن‌ها مثل همین روایت مذکور دلالت بر کبیره بودن قطع رحم دارد که در اینجا مجال ذکر آن‌ها نیست و ضرورتی هم ندارد.

علی‌ای‌حال در این مطلب سوم بر اساس آیات و روایاتی که استشهاد شد برای ما محرز شد که قطع رحم یک گناه کبیره است بدون شک

پایان مباحث مقام اول