درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: غناء/ادله حرمت غناء/بررسی روایات دال بر حرمت

ارائه تحقیق در رابطه با بررسی سندی خبر مهران بن محمد توسط مقرر:

    1. خبر مهران بن محمد:

وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مِهْرَانَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ الْغِنَاءُ مِمَّا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ[1]

بررسی سند حدیث:

محمد بن يعقوب‌[تعليق‌] عن علي بن إبراهيم‌[ضمير] عن أبيه عن ابن أبي عمير عن مهران بن محمد عن أبي عبد الله ع قال سمعته يقول ...

-«محمد بن يعقوب الكليني‌»‌ملقّب به ثقه الاسلام کلینی، مؤلّف کتاب کافی‌، از مشهورترین فقیهان و محدثان امامیّه در قرن چهارم است.

-«علي بن إبراهيم» (علي بن إبراهيم بن هاشم‌) امامی و ثقه است. [2]

-مقصود از «ابیه»، «ابراهیم بن هاشم» است و ایشان امامی و ثقه است زیرا:

اولاً: نجاشی می گوید: «أصحابنا يقولون أول من نشر حديث الكوفيين بقم هو»[3] مقتضى وثاقت است؛ چرا كه كسى كه مورد وثوق نباشد، چگونه مى‌تواند در مثل قم كه راجع به حديث اهتمام زيادى داشته‌اند نشر حديث بنمايد؟!

ثانیاً: در کتاب كافى 4832 روایت از «ابراهيم بن هاشم» نقل شده است.

ثالثاً: شیخ صدوق يا شيخ طوسى- كه پيوسته در وثاقت افراد مناقشه مى‌كند- حتى در يك روايت، به اين بهانه كه در طريقش ابراهيم بن هاشم است، مناقشه نكرده‌اند.

رابعاً: اعتماد كامل على بن ابراهيم كه در وثاقت و جلالت وى بحثى نيست به پدرش ابراهيم بن هاشم.

-«ابن أبي عمير»(محمد بن أبي عمير زياد): امامی ثقه[4] و از اصحاب اجماع [5] و از مشایخ ثقات (لايروی ‌و لايرسل‌ إلا عن ‌ثقة) است.

-«مهران بن محمد» (مهران بن محمد بن أبی نصر السكونی) با توجه به اینکه ابن ابی عمیر از اصحاب اجماع است و لا یروی و لایرسل الا عن ثقه طبق قاعده مهران بن محمد توثیق می شود.[6] ابن ولید نیز او توثیق کرده است.[7]

عبارتی که گویای امامی بودن مهران بن محمد باشد یافت نشد اما با تکیه بر اینکه اشخاص مورد اعتمادی چون ابن ابی عمیر و احمد بن محمد بن عیسی اشعری و أحمد بن محمد بن أبی نصر البزنطی از او نقل روایت کرده اند بتوان او را هم فردی معتمد دانست.

حدیث به لحاظ سندی مورد اعتماد است.