درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: غناء/حرمت غناء/بررسی دیدگاه محدث کاشانی/نظر امام خمینی

در این جلسه عبارات امام خمینی و امام خامنه ای از کتاب غناء و موسیقی مطرح شد:

*عبارت امام خمینی:

و أنت خبير بأنّ ظاهر هذه العبارة بل صريحها صدرا و ذيلا أنّ الغناء على‌ قسمين: قسم محرّم و هو ما قارن تلك الخصوصيّات، بمعنى أنّ الغناء المقارن لها حرام، لا أنّ المقارنات حرام فقط، و لهذا حرم أجرهنّ و تعليمهنّ و الاستماع منهنّ، و لو لا ذهابه إلى تحريمه ذاتا لا وجه لتحريم ما ذكر.و قسم محلّل و هو ما يتغنّى بالمواعظ و نحوها.[1]

*نظر مقام معظم رهبری

ایشان نظر استاد خود امام خمینی را می پذیرند.

از کلام فیض دو تفسیر برداشت شده است:

    1. تفسیر معروف: غناء فی نفسه و به طور مطلق حلال و حرام بودن اختصاص به مقارنات غناء دارد.

    2. غناء دو نوع داریم :

الف) غناء حرام بنفسه: غنایی که مناسب مجالس گناه باشد حرام است حال چه در مجلس گناه باشد یا بیرون آن مجالس

ب) غنای حلال مثل کلامی که مشتمل بر مواعظ باشد

لذا غناء به صورت مطلق و بنفسه حلال نیست.

*نظر استاد : مرحوم مظفر برای حسن و قبح سه حالت متصور است:

    1. حسن و قبح ذاتی: حسن ذاتی عدل و قبح ذاتی ظلم

    2. حسن و قبح اقتضائی: اقتضای حسن مثل صدق و اقتضای قبح مثل کذب

    3. حسن و قبح بالوجوه و الاعتبار: مثل ضرب یتیم که لتأدیب حسن و لتشفی قبیح

کلام فیض نسبت به غناء مربوط به حالت سوم است و شما از جهت اعتبار بحث می کنید و این درحالی است که غناء فی نفسه اقتضای حرمت را دارد و از جهت حیثیت در حالت دوم قرار می گیرد منشأ انصراف ارتباط لفظ با معناست و کثرت موارد خارجی دلیل انصراف نیست.