درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: غناء/مستثنیات حرمت غناء/غنای در اعراس/کلام فقهاء

سوالی مطرح شد که سه روایت منقول از ابوبصیر یک روایت است یا متعدد؟ فقها با توجه به اینکه راوی هر سه روایت ابو بصیر است معتقدند که به احتمال قوی این ها یک روایت است امام خمینی، مقام معظم رهبری، حسین علی منتظری، مکارم شیرازی، سید مصطفی خمینی

از دیگر روایات دال بر جواز غناءدر اعراس مرسله نعمان مصری است:

3- منها : مرسله القاضی نعمان المصری رفعه عن أبی جعفر علیه السلام : إنّ رجلاً من شیعته أتاه فقال : یابن رسول اللّه وردتُ المدینه فنزلت علی رجل أعرفه ولا أعرفه بشیءٍ من اللهو ،فإذا جمیع الملاهی عنده ، وقد وقعت فی أمر ما وقعت فی مثله ، فقال علیه السلام له : أحسن جوار القوم حتّی تخرج من عندهم ، فقال : یابن رسول اللّه فما تری فی هذا الشأن ؟ قال : أمّا القینه التی تتخذ لهذا فحرام ، وأمّا ما کان فی العرس وأشباهه فلا بأس به[1] .

القینه : الأمه المغنیّه .

روایت به جهت سند مرفوعه و مرسل است اما با توجه به عمل فقها ضعف سند منجبر به عمل اصحاب است در نتیجه اطلاقات حرمت غناءبوسیله این خبر تقیید زده اند.

الأصحاب افتوا علی طبق هذه الروایات وقیدوا بها إطلاق أدله حرمه الغناء ، فلا بأس بأخذها والإفتاء علی طبقها والذهاب إلی جواز الغناء فی العر

أمّا الشرائط الثلاثه التی اشترطوها فهی خارجه عن الغناء ، وهی محرّمات اُخری ولم تنحصر فی الثلاثه بل یمکن عدّها إلی ثلاثین ، فهذه الاُمور الثلاثه من التکلّم بالباطل والتلاعب بالملاهی ودخول الرجال علی المغنیه بنفسها من المحرّمات ، لا أنّها قیود للحکم بجواز التغنّی فی الأعراس .

در نتیجه غنای همراه مقارنات به طور مطلق حرام است خواه مجلس عروسی باشد یا غیر عروسی و غنای بدون مقارنات حرام، در اعراس جایز و در غیر اعراس جایز نیست

بنابراین اینکه کسانی که گفته اند اطلاق ادله حرمت غناءابای از تخصیص دارد با توجه به خبر صحیحه ابو بصیر و پشتوانه فتوای فقها که غناءرا در اعراس جایز دانسته اند غنای در اعراس استثناء شده است.

سوال: اگر مردی در جمع زنان غناءبخواند باز هم حرام است یا خیر؟

پاسخ: با توجه به روایت در غنای اعراس دخل رجال علی النساء نباید باشد و از سوی دیگر از عمومیت ادله حرمت غناء تنها غنای مغنیه در اعراس استثناء شده و باقی موارد تحت عام باقی می ماند.

سوال: غنای مرد برای مردان در مجالس عروسی جایز است؟

اگر کشف بشود که مغنیه بودن دخالتی در جواز حکم ندارد می توان حکم به جواز غنای مرد برای مردان را داد اما این سخن پشتوانه ای ندارد و از آن گذشته شاید حکمت جواز غناءخوانی برای زنان بدین جهت باشد که زنان انس شان با مجالس عروسی بیشتر است لذا شارع برای رعایت حالشان به آنها اجازه داده است و برای غنای زن برای زن دلیل داریم اما در مورد مردان رعایت احتیاط به ترک غنای رجل لرجال فی الاعراس است.

نظر مختار استاد: غنای مغنیه لنساء فی الاعراس بدون مقارنات حرام جایز است.