درس خارج فقه استاد سیدمهدی نقیبی

موضوع: غناء/حرمت موسیقی/استفاده از آلات موسیقی - دف در عروسی و ختان

مبحث: حرمت استفاده از ابزار الات موسقی

مسأله مورد بحث: آیا استفاده‌ی دف در عروسی و ختان جایز است یا نه؟

کثیری از فقهای عظام: ضرب به دف در اعراس مکروه است (دایره زدن مکروه است .)

عبارات مستفید جواز :

مرحوم علامه در کتاب ارشاد الاذهان جلد 2 ص 157

و تردّ الشهاده

شهادت کسی که شنونده ابزار ملاحی باشد و همینطور دف زدن مگر در مجلس عروسی

مستحب است اطعام در روز (عروسی) وزفاف در شب (زف بالیل و اطعمه فی النهار)

دف حرام است مگر در املاک (زفاف) و ختان .

صاحب کتاب جامعه الخلافه و الوفاق ص 616 - شیخ محمد بن علی القمی اسبزواری

و اما الدف فی المجلس الاعراس و الختان

شهید در کتاب (دروس) جلد 2 ص 126

در نواقض عدالت :

لهویات به عود تمر و عور و ... فاعلا یا مستمعا.

و کذا دفع بسنج و غیره ...

اینها نواقض عدالتند مگر در عروسی و ختنه‌ها .

محقق الثانی: جامع المقاص جلد 4 ص 24

و إنما یحرم من الملاحی مالا یجوز مثله فی العر

فالدف الذی لا سنج فیه و لا جلاجله له یجوز و یجوز لعبه علی الظاهر

دو شرط دارد :

اول – سنج در او نباشد دوم – جلا جل هم در او نباشد

شهید ثانی در کتاب } ا لروفه ا لبهیه جلد 3 ص 213 شرح لمعه{

در ضمن یک عبارت طولانی می فرماید : وقتی که دف بود و سنج نبود حرام نیست .

زنی که دف می زند صوتش را کسی نشنود و کارهایی که محارم است صورت نگیرد جا یز است .

دو خبر نبوی که دال بر جواز دف در اعراس است : نقل شد از عا مه که به وسیله عمل فقها جبران ضعف شد.

*جایی که عمده فقها قا ئل به جواز شد ند – در مورد دف = چرا خبر ضعیف تقویت می شود در این مورد محل بحث و نحوه

رسیدن به قول معصوم بنا بر اجماع فقها ....

- خبر ضعیف را معمولا رد می کنند ولی در این مسئله به خبر ضعیف عمل کردند چطور می شود ؟

- عده ای می گویند ما بنده برهان ودلیل هستیم و عمل فقها رابر نمی تابند .

- عده ای استفاده ازالات غنا را مطلق منع کرده و قائل به استثنا در این مورد نیستند .

فقها در این مساله سه دسته شده اند.

1- معترض به اسنثنا شده اند وقا ئل به جواز.

2- عده ای معترض به استثنا نشده اند.

3- عده ای معنرض به استثنا شده اند و این استثنا را قبول ندارند .

- آیا گروه دوم را می شود در گرو گروه سوم قرار دهیم یا نه ؟

-جواب: عبارت فقهای گروه دوم باید مورد ملاحضه قرار بگیرد = باید به اطلاق کلام آنها رجوع کرد.

اگر در کلام این بزرگان جای فحص وجود دارد یا نه ؟ که درنهایت در صورت شک رجوع به اصول عملیه می شود و بحث در آنجا پیگیری می شود .(احتیاط طریق نجات است ).