درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: مستثنیات حرمت/غیبت مظلوم از ظالم/ادله جواز/آیات

ادامه روایات جواز غیبت مظلوم از ظالم

    1. الصّادق (علیه السلام)- مَنْ أَضَافَ قَوْماً فَأَسَاءَ ضِیَافَتَهُمْ فَهُوَ مِمَّنْ ظَلَمَ فَلَا جُنَاحَ عَلَیْهِمْ فِیمَا قَالُوا فِیهِ.[1]

امام صادق (علیه السلام)- کسی که میزبان قومی گردد و میهمانداری را به خوبی به‌جای نیاورد، از جمله ظالمان است و بر میهمانان به خاطر حرف‌هایی که در حقّ میزبان بزنند حرجی نیست.

ان قلت:

برخی گفته اند: منظور این است که کسی قومی را دعوت کرد و در عین حال ظلمی به آن ها کرد، این مربوط به آن ظلم است نه اینکه از مهمان خوب پذیرایی نکرد

نظر استاد: این وجه پذیرفته نیست و از ظاهر روایت برداشت می شود که ظلم مربوط به خوب مهمانداری نکردن است. دلیل: عبارت « فَأَسَاءَ ضِیَافَتَهُمْ »

اشکال: این دو روایت سند ضعیف دارند.

مگر اینکه گفته شود مشهور فقها طبق این دو روایت فتوا داده اند.

وجوه بر جواز غیبت مظلوم از ظالم و نظر صاحب مصباح الفقاهه:

    1. منع مظلوم از ظالم حرج عظیمی از حق مظلوم است.

اشکال صاحب مصباح الفقاهه: اولا: این حرج نیست. حرج در اینجا حرج شخصی است نه نوعی.

مثال حرج شخصی: روزه در تابستان حرج شخصی است برای بعضی افراد. در مورد این فرد حرج صدق میکند ولی برای همه نیست.

ثانیا: قاعده لاحرج یک قاعده امتنانی است. در اینجا امتنان نسبت به مظلوم هست ولی امتنان نسبت به ظالم نیست.

نتیجه: این وجه مورد قبول نیست.