درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی
1402/08/23
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: غیبت/حرمت استماع غیبت/ ایرادات امام خمینی به کلام مرحوم میرزای شیرازی
سخن مرحوم میرزای شیرازی:
مع أن ما ذكره من أن المراد في المقام حرمة الاستماع على وجه الرضا بفعل المغتاب غير ظاهر ، بل المراد في المقام حرمة الاستماع مطلقا ولو استمع مع انزجاره عن فعل المغتاب وكراهته به(فعل) ، فكما أن الغيبة محرمة مطلقا ولو مع التنفر عنها ، كذلك الاستماع ،(نتیجه) وليس المراد بالرضا(رضایت دو معنا دارد۱. در متن آمده۲.طیب نفس در مقابل اکراه است) هو الإرادة والاختيار وغيرهما من مبادئ (اول سفر به قم تصور می شود بعد فایده آن را تصدیق می کند بعد شوق پیدا می کند و تشدید می شود و رضایت پیدا می کند به رفتن سفر… ) الفعل الاختياري ، كما لا يخفى على المتأمل .[1]
از باب تحقق غیبت گفتن و شنیدن اتفاق می افتد (تعاون و همراه شدن با گوینده) تعاون با اعانت فرق دارد (اگر همراه باشد با کمک اعانت و اگر باهم انجام شود تعاون).
طبق نظر مکارم ادله دلالت بر وجوب رد غیبت از این ادله بملازمه استفاده می شود حرمت استماع غیبت.
ادله ای که رد غیبت را گفته اند :این ادله استفاده نمی شود که استماع غیبت حرام باشد یا جایز،علی فرض شنیدن غیبت باید رد کند یمکن که شنیدن غیبت جایز باشد برای سامع (مثلا مستور نبود مطلب برای سامع) ممکن سماعا (به گوشش بخورد) باشد،
وأما روايات وجوب رد الغيبة فهي أجنبية عن الدلالة على حرمة الاستماع ، كما هي أجنبية عن الدلالة على جوازها ، بل تدل على أنه لو سمع الغيبة يجب عليه الرد ،
بل قلنا في بعض المسائل السابقة : إن مقتضى أدلة النهي عن المنكر الدفع عن المنكر الذي علم باشرافه على الوجود ، فكيف يجوز تمكين المغتاب على الغيبة وكشف ستر المؤمن بعذر إرادة الرد ، وقد استدل شيخنا الأنصاري[2] على كونه
