درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

غیبت/حرمت استماع غیبت/عدم ملازمه بین حرمت استماع و غیبت/دیدگاه شهید ثانی در کشف الریبه 03/10/1402

عنوان: غیبت/ بررسی استماع غیبت/ کلام شهید ثانی در کشف الریبه

محل بحث: ممکن است مغتاب مستحق غیبت باشد و فعل قائل حمل بر صحت می شود اما اگر این شک وجود داشته باشد، أصاله الصحه جاریست و الا اگر از بی اعتنائی و بی موالاتی باشد، باید نهی از منکر (ردع) شود.

احتیاط: اگر اجازه صحبت کردن به گوینده ندهیم به نوعی هتک حرمت گوینده است.[1]

جواب شهید ثانی (ره): اینکه غیبت است لا شک فیه اما باید نوع شک (حلال یا حرام) بودن آن را بررسی کنیم و در این ادله استفصال ترک شده است و نیامده اگر مطمئنی بر حرمت او را نهی کن و الا نهی نکن و این اغراء به جهل است

نتیجه: عموم مراد است و احتمال را اعتناء نمی کنیم و به محض غیبت، نهی از منکر می کنیم و از طرفی انتهاک گوینده واقع نشود. و این صورتی که می دانیم سامع استحقاق استماع غیبت را ندارد و با این احتملا که قبلا گفته شد غیبت گفتن و شنیدن آن جایز می شود.

بعباره اخری: با فرض إصال الصحه باب غیبت مفتوح می شود در حالی که این قاعده فقط در مورد عدم نهی گوینده مسلمان است.

کلام شیخ (ره) و خدشه در استدلال: در این بحث بین غیبت و رد آن خلطی صورت گرفته در حالی که غیبت مطلبٌ و ردع آن مطبٌ آخر

توضیح نهی از منکر: مثل خلوت آقا و خانمی در انظار عمومی و در اینجا نهی از منکر از باب اصاله الصحه وجوبی ندارد.