درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

حرمت قمار/ اقسام لهو حرام/قسم اول لهو به آلات قمار همراه با مراهنه 12/10/1402

عنوان: قمار/ بررسی ادله/ بررسی حرمت قمار با رهن

شیخ انصاری: قدر متیقن از حرمت قمار به رهن گذاشتن است.

سوال: آیا اگر رهن در قمار نباشد این فعل محرم است؟

جواب: مورد اختلاف است بعضی قائل به حرمت و بعضی کراهت می دانند.

اهل سنت: بازی نرد و شطرنج حرام است ولو اینکه رهن در کار نباشد.[1]

حنفی: شطرنج قطعا حرام است.

حنبلی: بازی با شطرنج مکروه است و این اختلاف بسیار در اهل سنت است

شیعه: شیخ انصاری: 1- روایتی که در تحف العقول آمده: ان ما یجی منه الهام محضا لا یحذر التقلب فیصی جمیع الحرکات

ساخت و بازی و امثالهم از مصادیق تغلب است.اشکال مصباح الفقاهه: 1- سند این روایت ضعیف است

حرام است تقلب و تصرف در هرچه که فساد محض دارد الا اینکه در صغری مطلب نزاعی وجود دارد و باید ثابت شود که بازی با شطرنج لا یجی منه الفساد محضا باشد

وجه دوم شیخ انصاری: روایت ابی الجارود در این روایت میسر تفسیر به شطرنج و کل قمار شده است و بیع و شراء و انتفاع حرام شمرده شده است.[2]

اشکال: بخاطر ابی الجارود روایت ضعیف است

تامل: اگر این روایت خارجی است و در زمان معصوم (ع) برد و باخت و رهن در قمار بوده و روایت ناظر به همان مصادیق است و انصراف دارد و این قسم حرام است.

اطلاق روایات: اعلب و اکثر مصادیق در زمان معصوم (ع) قمار مع الرهن بوده است

خدشه: از این روایت نفس آلات منظور است نه لعب با آن ها دلیل چون امام (ع) می فرماید بیع و شراء حرام است و نظری به لعب ندارد.

نظر استاد: تجمیع قرائن دال بر صدور این احادیث از معصوم (ع) است

شیخ انصاری: مجموعه از روایات دال بر عدم نظارت بر مصادیق خارجی است.

امام صادق (ع) كُلُّ مَا أَلْهَى عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ فَهُوَ مِنَ الْمَيْسِرِ [3]

دلالت: هر لهوی میسر است ولو اینکه رهن در کار نباشد.