درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

تتمه بحث قمار/ مسئله 5: مراهنه به غیر لعب با آلات/ استقسام بالازلام (الیا نصیب)29/11/1402

برای الیانصیب اقسامی متصور است:

صورت اول در جلسه گذشته بیان شد.

بقیه صور:

2- اگر آن را به دو نوع درآمد، مانند تجارت و زراعت، یا تجارت و زراعت، یا چیزهای دیگر تقسیم کند، یک نفر برنده و بقیه ضرر می کنند.

به عبارت دیگر از پولی که از مردم جمع شده بخشی از پول را شرکت برمیدارد. سپس بخشی از آن را به بعضی از افراد برمیگردانند.

فرق صورت اول و دوم: در صورت اول چیزی برای شرکت برداشته نشد.

سوال: وقتی پول از مردم جمع شد، صاحب این پول ها کیست؟

جواب: دو صورت دارد. 1- هنوز از ملکیت مردم خارج نشده 2- شرکت مالک این پول می شود.

صاحب انوار الفقاهه می فرماید: صورت دوم باطل است. مصداق اکل مال بالباطل است. چون هنوز کاری انجام نداده.

شخص شرکت کننده در قرعه کشی با این نیت پول را به شرکت می دهد که در قرعه کشی شرکت داده شود و برنده شود.

مرحوم شیخ حسین حلی رضوان الله علیها می فرماید: این قرعه کشی ها جایز است. این مورد نظیر همان موردی است که مامون در جلسه معرفی امام رضا به عنوان ولی عهد او به مردم که در مجلس شرکت کرده بودند به صورت قرعه در ظرفشان هدایایی داد.

وجوه صحت این معامله: 1- این معامله عرفی است و تعاملی است بین مردم و شرکت. 2- تجارت عن تراض است. پول میدهد تا اسمش در قرعه کشی بیاید.

اشکالاتی به این وجوه وارد شده است. در نتیجه این معامله مورد رضایت شارع نیست.