درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

تتمه بحث قمار/ مسئله 5: مراهنه به غیر لعب با آلات/ اقسام الیانصیب/ قسم دوم و سوم 1/12/1402

اقسام الیانصیب/

مطلب مورد بحث در این بود که این بخت آزمایی که صوری برایش ذکر شد. در صورت دوم که بخشی از پول برای شرکت بود . بعضی از آقایان تعبیرشان این بود که این صورت دوم اشد حرمتا است از صورت اول، از جهت این که غصب حقوق است و اجحاف بر مردم است.

نظر استاد: غصب حقوق تعبیر درستی نیست . زیرا غصب حقوق در جایی اتفاق می افتد که تصرف در مال افراد بدون اجازه آن ها صورت گیرد. الا اینکه گفته شود ماخوذ به عقد فاسد به ملکیت در نمی آید.

شیخ حسین حلی قائل به جواز است.

مرحوم آیت الله شیخ حسین حلی در کتاب بحوث فقهیه می فرماید:

این قرعه کشی صحیح است و اشکالی ندارد. دلیل صحت: ممکن است استدلال شود به این که این معامله است از معاملات نزد عقلا، و عقدی است از عقود، تجارتی است عن تراض، یا اوفوا بالعقود.

الا اینکه صحت این قرعه کشی محل اشکال است: این وجوهی هم که برای صحت ذکر شد، آن عقودی که مشمول اوفوا بالعقود هستند باید تحت او عقودی که مورد امضای شارع هستند. این عقود عرفی است و نقش شارع امضایی است و در بعضی موارد شارع منع کرده است. شرایط صحت بیع در اینجا مشخص نیست. مثلا ثمن و مثمن باید مشخص باشد ولی اینجا مشخص نیست.

یکی دیگر از شرایط عقود این است که ثمن و مثمن یکجا جمع نشود. ولی در اینجا جمع میشود.

هبه بلاعوض مشکلی ندارد. ولی در اینجا بلاعوض نیست و شخص انتظار دارد برنده جایزه شود.

اینکه اوفوا بالعقود شامل اینجا شود این اول کلام است.