درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی

مکاسب محرمه/ مسأله هفدهم/ القيافة/ راه های اثبات نسبت1402/12/16

راه های اثبات نسبت

راه های اثبات نسبت همانطور که در جلسه گذشته بیان کردیم عبارتند از: 1- اقرار 2- فراش (الولد للفراش) 3- لعان

قیافت اگر مشروعیت نداشته باشد پس مالی که از طریق آن بدست می آید نیز حرام است.

وَ رُوِيَ عَنْ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنَّهُ قَالَ: إِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى إِذَا حَرَّمَ شَيْئاً حَرَّمَ ثَمَنَهُ[1]

مالی که انسان از طریق قیافت بدست می آورد مالک نمی شود.

حرمت تکلیفی و حرمت وضعی یکسان نیست.

    1. ممکن است حرمت تکلیفی باشد ولی حرمت وضعی نباشد. مثل بیع در وقت نماز جمعه بر فرضی که وجوب نماز جمعه تعیینی باشد نه تخییری.

    2. ممکن است هم حرمت تکلیفی باشد هم حرمت وضعی باشد. مثل بیع ربوی

    3. ممکن است حرمت وضعی باشد ولی حرمت تکلیفی نباشد. مثلا معامله ای انجام شده ولی ثمن آن مشخص نیست. یا مثل وطی به شبهه

برای قیافت از نظر شرعی دو صورت متصور است:

    1. شخص صرفا علم قیافت را بیاموزد. یا اینکه معلم باشد و به دیگران بیاموزد

    2. بر قیافت آثار مترتب شود. مثلا زید فرزند عمر است پس از او ارث می برد.

حکم صورت دوم بیان شد. اما حکم صورت اول این است که دلیلی بر منع آن نداریم (اصل برائت) و صرف آموختن علم قیافت بدون ترتب اثر حرام نیست.