درس خارج اصول استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: مقدمه واجب/مقدمه داخلیه/چگونگی تعلق وجوب/

صاحب کفایه مقدمات داخلیه وجوب غیری داشته باشند دو اشکال دارد:

۱.وجود مانع بر مقدمات داخلیه که وجوب غیری داشته باشند همراه وجوب نفسی، مانع همان اجتماع مثلین است و اجتماع مثلین محال است مثل اجتماع ضدین.

۲.در ارتباط با اشکال اول، مرحوم نائینی میفرماید: اجتماع مثلین پیش نمی آید، این اجزا داخلیه در عین حالی که مامور به هستند، امر دوم تاکید امر اول باشد و تاکید چیزی رایج است در عرفیات در شرعیت هم چنین است مثال عرفیش پدر شب سفارش می کند برای ظهر نان بخری، صبح یادآوری می کند. امر دوم تاکید امر اول است. در شریعت نذر کرد اگر مریضش خوب شود ماه مبارک را روزه می گیرم قبل نذرم روزه واجب بود، مثال دیگر نماز ظهر واجب است نفسی و نماز ظهر واجب غیری است بخاطر خواندن نماز عصر.

اشکال آقاضیاء عراقی بر مرحوم نائینی: این که می گویید امر غیری تاکید امر نفسی است حرف درستی نیست زیرا امر غیری در رتبه امر نفسی نیست که بخواهد او را تاکید کند.

به دفاع از مکتب نائینی جواب داده اند به اینکه: امر دوم بخواهد تاکید کند امر اول را لازم نیست هم عرض باشند و اینکه رتبه متفاوت است مانع از تاکید نیست. مهم این است که زمان دو امر واحد باشد. اگر زمان ها متفاوت بود تاکید معنا پیدا نمی کرد. (ظهر نان بگیر، شب نان بگیر)

مشهور: متعلق نذر فعلی که متعلق نذر است فعل راجح باشد، قبل تعلق نذر فعل راجح باشد، به جهت رتبه هم این رجحان داشتن فعل قبل تعلق نذر است. فعل منذور دو عنوان دارد ۱.استحباب، ۲وجوب وفا به نذر. بنا به نظر قدما فعل وجوب و مستحب را مرکب می دانستن.