درس خارج اصول استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: مقدمه واجب/مقدمه داخلیه/بررسی امکان تعلق وجوب تبعی/

مقدمه داخلیه وجوبش چه نوع وجوبی است فرمایش آقای بروجردی که مقدمه داخلیه وجوبش نفسی یا غیری، ایشان می گویند در مسئله سه قول است:

اجود اقوال مقدمات داخلیه وجوب نفسی ضمنی انبساطی دارند

یعنی وجوبی که به کل تعلق گرفته همان وجوب ضمنا به اجزاء داخلیه تعلق گرفته است و منبسط بر اجزاء داخلیه است چه اینکه وقتی فرمود صل این امر به کل امر به تمام اجزا است.

منتها نحوه ی امر ضمنی است برای اجزا بصورت انبساط.

این بهترین قول است از نظر ایشان.

رد کننده ترین قول این است که گفته شود: این اجزا داخلیه مامور به، بخواهند مامور به باشند فقط به امر غیری و امر نفسی نباشند. این قول مردود است، زیرا وقتی که مقدمات داخلیه ماموربه شدن به امر غیری، موضوع باقی نمی ماند که بخواهد واجب شود به وجوب نفسی.

نکته: اساسا وجوب غیری وجوبش ترشحی است از وجوب نفسی که با موضوع وجوب غیری قرار دادن دیگر موضوعی باقی نمی ماند برای وجوب نفسی.

الا اینکه اشکال شده این اجتماع مثلین که مرحوم آخوند که به عنوان مانع ذکر کرد در محل بحث، اشکالی مبنایی است که مربوط به امور خارجیه است و تکالیف صنفشان اعتباری است و در امور اعتباری این بحث ها مطرح نیست.

انشا نوعی اعتبار است از سمت مولی و قوام آنها به بودن معتبِر (شارع) است. مثل( ریاست که اعتباری است قِوامش به اعتبار مُعتَبِر است).

نحوه تعلق مصالح و مفاسد، مبدا یا غایت حکم است:

مبدا(متعلق احکام): چی شده خداوند این امر را واجب یا حرام کرد؟ مصلحت شدیده واجب و بالعکس حرام. بلحاظ متعلق حکم نمی شود شیء، هم دارای مفسده و هم مصلحت شدیده باشد.

غایت: حکم یا بعث یا زجر از فعل نمی شود هر دو باهم باشد.