درس خارج اصول استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: مقدمه واجب

کفایه: و المقدمه امر مقدور أو غیر مقدور لایسری به الوجوب و الواجب المنجز خارجٌ عن محل بحث

فرض صاحب فصول: در واجب معلق مکلف باید مقدمات را تهیه کند که به سه نحو است:

یا واجب معلق صاحب فصول، واجب مشروط به شروط متأخر که در این قسم قید بیانگر تعلیق وجوب و واجب است به تعبیری قید وجوب و واجب است معاً، اما در واجب معلق صاحب فصول فقط قید واجب است و باید اتیان کند.

صاحب کفایه: مناط مقدمه وجوبیه فعلیت وجوب ذی المقدمه است ولو اینکه ذی المقدمه امری استقبالی باشد.

ثمره واجب معلق: اگر قائل به واجب معلق شدیم تهیه مقدمات قبل از واجب و زمان فعل، مقدمات آن و امتثال به آن واجب است.

مثال: فردی که می داند آب هنگام صلات وجود ندارد باید وضو خود را حفظ کند و اگر وضو ندارد اتیان کند.

دلیل: به خاطر تعصّی از اشکال وجوب مقدمه قبل از ذی المقدمه قائل به واجب معلق شدند. الا اینکه صاحب کفایه قائل به شرط متاخر شدند در مثال: صوم برای کسی که درک می کند فجر صادق را و این وجوب قبل از آمدن شرط حاصل است.

حل اشکال شیخ انصاری (ره) طبق این وجوب قبل از واجب به اشکال ایشان نیز جواب داده اند.

سوال: از ظواهر ادله کدام راه حل بیان شده صحیح است؟

پاسخ: قواعد عربیت قید را هیئت می زدند به ماده، اما در مقام ثبوت صحیح است اما در مقام اثبات و دلالت چه دلیلی بر واجب معلق وجود دارد؟

اگر در صدد حل مسئله هستید التزام به واجب معلق به تنهایی کفایت نمی کند.