درس خارج اصول استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: مقدمه واجب/اقسام واجب/واجب نفسی و غیری/تذنیبان/تذنیب اول/مطلب اول: استحقاق ثواب

در مبحث واجب نفسی و غیری می رسیم به تذنیب.(انتهای بحث)

تذنیب اول: مطلب اول: آیا واجب غیری به دنبال دارد استحقاق ثواب را یا نه؟

اگر میگویید ثواب ندارد پس چطور توجیه می کنید روایات زیادی را که بر ترتب ثواب علی بعض المقدمات دلالت دارد مثل روایاتی که وارد شده کسی که نماز جمعه می رود، ثواب زیادی برای مقدمات نماز جمعه بیان شده. هر قدمی که برمیدارد ثواب زیادی دارد.

مرحوم صاحب کفایه در مورد مطلب اول می فرماید: کسی که واجب نفسی را اتیان کرد ثواب دارد و کسی که واجب نفسی را ترک کرد مستحق عقاب است. مستحق است یعنی کاری را شارع انجام میدهد در حق این شخص که این شخص شایستگی اش را دارد. در ارتباط با استحقاق ثواب کسی که خدا را نسبت به واجبات نفسیه اطاعت کرد مستحق ثواب است.

البته اینگونه هم نیست که آن شخص که استحقاق دارد طلبکار باشد. نفع انجام واجبات برای خود مکلف است. طاعات عبد همه اش به دست خدای متعال است.

﴿مَّن ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ﴾[1]

کیست که به خدا «قرض الحسنه‌ای» دهد، (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند،) تا آن را برای او، چندین برابر کند؟ و خداوند است (که روزی بندگان را) محدود یا گسترده می‌سازد؛ (و انفاق، هرگز باعث کمبود روزی آنها نمی‌شود). و به سوی او باز می‌گردید (و پاداش خود را خواهید گرفت).

نتیجه: اتیان واجبات نفسیه به دنبال دارد استحقاق ثواب را.

ادامه بحث در جلسه آینده.