درس خارج اصول استاد سید مهدی نقیبی

موضوع: مقدمه واجب/اقسام واجب/واجب نفسی و غیری/تذنیبان/تذنیب اول/مطلب دوم: عقاب بر ترک

مطلب مورد بحث این بود که اتیان واجب نفسی در پی دارد استحقاق ثواب را.

مخالفت با امر نفسی، به دنبال دارد استحقاق عقوبت را.

عقوبت کردن شخص عاصی منافاتی با عدالت خدا ندارد. این استحقاق عقوبت به معنای فعلیت عقوبت نیست. این عبد با این عصیان که انجام داد البته مستحق عقاب شد، اما آیا خداوند حتما عقاب میکند او را؟ نه . اساسا نگاه خلق به خالق این است که او را ببخشد.

در مورد واجب غیری، صاحب کفایه الاصول ج1 ص110 می فرماید[1] : امتثال امر غیری استحقاق ندارد ثواب را. همانطور که مخالفت با امر غیری موجب نمی شود.

دلیل: استحقاق مثوبت و عقوبت به بنای عقلا است. عقلا حکم می کنند که اگر مولا یک فعلی را واجب کرد این فعل دارای مقدمات فراوان است. عقلا عالم می گویند این فرد دارای پاداش است. این استحقاق پاداش برای نفس آن فعل است نه برای آن مقدمات.