درس تفسیر استاد مهدی زمانی‌فرد

موضوع:تفسیر/سوره آل عمران/آیه4

نکته چهارم:تفسیر" ان الذین کفروا بایات الله لهم عذاب شدید":

۲ نکته:

۱. آیات مراد مطلق کفار است یا اخص؟ یعنی منظور خصوص اهل کتاب ( یهود و نصاری ) یا مطلق ( اهل کتاب، مشرک، بت‌پرست ) قول خصوص، قرینه می‌خواهد چون خلاف ظهور است اما در این‌جا قرینه مقامیه داریم ( یعنی مقام تخاطب و تکلم این اقتضا را دارد ) قرینه این است که بخش اول سوره سوره آل عمران همه‌اش مربوط به اهل کتاب است.

۲. توضیح لهم عذاب شدید : علامه : عذاب شدید، اطلاق دارد هم عذاب آخرت را می‌گیرد هم دنیا را.

سوال: بسیاری از کفار در ناز و نعمت اند پس چطور آیه می گوید هم دنیا و هم آخرت عذاب دارد؟ جواب : منطق قرآن در باب عذاب، مفهوم و مصداق آن فرق می‌کند با آن چیزی که ما می‌گوییم. عذاب هرچیزی است که با هویت انسانی، ملایمت نداشته باشد.

وجود انسان از نگاه مادی همین بدن است هرچیزی که با جسمش ملایمت ندارد می شود عذاب. از نگاه الهی حقیقت انسان مرکب از روح و جسم است هرچیزی که با روح و جسم انسان ملایمت نداشته باشد عذاب است مادیون فقر روح را عذاب نمی‌دانند اما کسی که تقوا ندارد بکا ندارد ارتباط با خداوند ندارد در منطق قرآن این عذاب است ولی خودش متوجه نیست. ( " و من اعرض عن ذکری فان له معیشه ضنکا" معیشه ضنکا یعنی فقر روحی دارد و به عالم معنا راه پیدا نکرده این در منطق قرآن عذاب است ولو این‌که وضع مادی خیلی خوبی داشته باشد ) ( "و ان جهنم لمحیطه بالکافرین" جهنم همین الان به کافرین احاطه دارد نمی‌گه بعداً اما ما که نگاه مادی داریم فکر می‌کنیم این‌ها در ناز نعمت اند).

انسان یک موجود ۲ ساحتی است بعد اصلی انسان که هویت انسان را تشکیل می دهد بعد روحی است و من کان فی هذه اعمی فهو فی الآخره