درس تفسیر استاد مهدی زمانی‌فرد

موضوع:تفسیر

نظر درست درباره تأویل اصطلاحی:

۲ ویژگی دارد:

۱_ تاویل از سنخ معانی و مفاهیم (وجود ذهنی) نیست بلکه از سنخ وجود خارجی است.

۲_این حقیقت خارجی در عالمی بالاتر از عالم ماده وجود دارد نتیجه: تأویل یعنی حقیقت قرآن کریم در مرحله علم الهی پس وقتی می‌گوییم قرآن تأویل دارد یعنی ۲ مرتبه دارد:

الف) قالب الفاظ و مفاهیم که مربوط به این عالم است (تنزیل)

ب) مرتبه‌ای که در عالم علم الهی است (تأویل) پس ۲ مرتبه تنزیل و تاویل داریم. تنزیل یعنی ظاهر قرآن و الفاظ آن. تأویل یعنی حقیقت خارجی قرآن در عوالم بالاتر (که همان عالم علم الهی است)

دلیل: ۱۶ مورد واژه تأویل در قرآن آمده. یک مورد از این موارد آیه ۵۳ اعراف: " هل ینظرون الا تاویله...." محل استشهاد " یوم یاتی تأویله" (یاتی به معنای یظهر) مراد از یوم، یوم قیامت است. در روز قیامت چه چیزی از قرآن برای انسان ظاهر می شود؟ مرتبه عالی قرآن ظاهر می‌شود از این فهمیده می شود اولاً تاویل، حقیقت خارجی است ثانیاً در روز قیامت مرتبه عالی قرآن کریم که علم الهی می باشد ظاهر می‌شود.

۲ مؤید بر این دلیل:

۱) در روایات داریم و همه مفسران گفته‌اند که قرآن ۲ مرتبه تنزیل و تأویل دارد

۲) سوره واقعه آیات ۷۷ تا ۸۰ " انه لقرآن کریم فی کتاب مکنون لایمسه الا المطهرون تنزیل من رب عالمین" از این آیات فهمیده می شود قرآن مرتبه‌ای دارد کتاب مکنون یعنی پنهان و آن مرتبه عالی قرآن (که تأویل قرآن است) مطهرون به آن می‌رسند در ادامه می‌گویند تنزیل یعنی حقیقت عالی قرآن، خدای متعال برای انسان‌های معمولی ،نازل کرده و پایین فرستاده.

۳-سوال سوم: آیا همه آیات قرآن تأویل دارد؟

جواب: اگر قائل شویم که تاویل، مرتبه عالی قرآن است پس همه قرآن تأویل دارد (نه فقط آیات متشابه)