درس تفسیر استاد مهدی زمانی‌فرد

موضوع:تفسیر/سوره آل عمران/ آیه ۱۳

جهت چهارم: نکات تفسیری

نکته ششم: تفسیر والله یوید بنصره من یشاء

۳ مطلب:

الف) در کلمه یوید: خدا تایید می‌کند افرادی را که بخواهد. از تایید استفاده می‌شود که ما باید حرکت کنیم و بعد خداوند کمک کند.

ب) کلمه بنصره: طبرسی: مراد از نصر در این آیه ۲ نصرت است: نصرت خارجی (یعنی خدا مسلمانان را با عده و عده ای اندک غلبه داد بر ارتش قوی) نصرت احتجاجی (یعنی خدا مسلمان‌ها را نصرت داد به صورت احتجاجی. چطور؟ قبل از آنکه جنگ بدر شروع شود خدا وعده داد " و اذ یعدکم الله احدی الطائفتین..." یعنی پیغمبر ما راست‌گو است و به ما وعده داده که یا این یا آن هر کدام به دست شما بیفتد شما پیروز می‌شوید (نصر به صورت احتجاج است)

استاد: خداوند در کلمه بنصره، نصر را اضافه به ضمیر کرد یعنی نصر خودش این‌جا ۱ معنای خاص است. نصر ۲ جور است: نصر مطلق و نصری که منسوب به خداست. نصر مطلق یعنی جایی که ۱ لشکر بر لشکر دیگر پیروز می‌شود (خوب ممکن است گاهی کفار غلبه پیدا کنند) ، اما نصری که منسوب به خداست پیروزی است که مساوی با حقانیت است.

ج) من یشاء: مشیت خدا حکیمانه است و به هر چیزی که مشیت حکیمانه او تعلق بگیرد و به چه کسی مشیت حکیمانه تعلق می‌گیرد؟ " ان تنصرالله ینصرکم" پس معلوم می شود من یشاء کسانی هستند که خدا را یاری می‌کنند.

نکته هفتم: تفسیر ان فی ذلک لعبره لاولی الابصار:

۲ نظریه مربوط به کلمه اولوالابصار: (ابصار جمع بصر به معنی چشم ظاهری. جمع بصیرت که چشم باطن است بصائر می‌شود)

طبرسی، فخر رازی: مراد از ابصار، بصائر است یعنی چشم باطن چون عبرت گیری مربوط به چشم ظاهر نیست بلکه مربوط به بصیرت قلبی است.

استاد: مراد از ابصار، چشم ظاهر است زیرا اگر مراد، چشم باطن باشد باید بگوییم اولی البصائر. و اگر ما ابصار را به معنای بصائر بگیریم مجاز می‌شود و مجاز نیاز به قرینه ندارد. و آن چیزی که طبرسی گفته درست نیست زیرا خداوند می خواهد بفرماید پیروزی در جنگ بدر آن‌قدر روشن و واضح بود که بصیرت لازم ندارد بلکه با همین چشم سر هم نگاه کنید مسئله واضح و روشن است. پایان تفسیر آیه ۱۳