درس تفسیر استاد مهدی زمانی‌فرد
99/12/23
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع:تفسیر/سوره آل عمران/آیه33
آیه ۳۳ آل عمران:
۴ جهت بحث جهت اول:
لغوی: ۱ لغت:
۱-اصطفی: باب افتعال ثلاثی مجرد آن، صفوه به‌معنای شی‌ء خالص. اصطفاء به‌معنای انتخاب شی‌ء خالص.
۲-آل: به‌معنای اهل.
آل اخص از اهل است ۴ ویژگی در آل هست که در اهل نیست:
الف) هیچ‌وقت به نکره اضافه نمی‌شود.
ب) به اشخاص معمولی اضافه نمی‌شود (آل البیت، آل سلطان،…).
ج) به زمان اضافه نمی‌شود.
د) به مکان اضافه نمی‌شود. از مجموع این ویژگی‌ها استفاده می‌شود که کلمه آل درباره شخصیت‌های معتبر استفاده می‌شود.
جهت دوم: بحث بلاغی کلمه انّ دلالت بر تأکید دارد و باید نکته‌ای داشته باشد. نکته‌اش این است که در مدینه هنگام نزول این آیات، یهودیان حضرت مریم را زانیه می‌دانستند لذا موقعیت معنوی و الهی برای حضرت مریم و حضرت عیسی قائل نبودند لذا جایگاه انّ این است که: دفع انکار یهودیان نسبت‌به موقعیت حضرت عیسی و حضرت مریم است.
جهت سوم:
نکات تفسیری ۵ نکته:
۱-چکیده و خلاصه آیه : اشاره به افراد شایسته‌ای که از سوی خدا برگزیده شدند.
۲-نظم و ارتباط آیه با ماقبل و مابعد خودش: از این آیه تا آیه ۶۱، سرفصل جدیدی است برای معرفی واقعی حضرت مریم و حضرت عیسی درباره این ۲ شخصیت بزرگ ۳ نظریه وجود دارد:
الف) افراطی (مسیحی) : که این‌ها را خدا می‌دانند انت قلت للناس...
ب) تفریطی (یهودیان) : زبان از گفتنش شرم دارد.
ج) اعتدالی: عبد بودند صالح بودند .
آیه مباهله سال ۹ هجری واقع‌شده و سوره آل‌عمران سال دوم هجری نازل‌شده پس این بخش از سوره‌ی آل‌عمران (آیه ۳۳ تا ۶۱) با ۷ سال تأخیر نسبت به سوره آل‌عمران نازل شده‌است.
تفسیر ان الله اصطفی:
علامه: اصطفی ۲ قسم داریم:
1_اصطفی من الناس (یعنی خداوند از میان جمعی فردی را برگزید)
۲-اصطفی علی الناس (افراد برگزیده را بر مردم ترجیح دهند)
در دومی علاوه‌بر معنای انتخاب، معنای تفضیل هم هست.
در همین سوره آل‌عمران، آیه‌ی ۴۲ (شاهد براینکه ۲ تا اصطفی داریم ) حال در آیه معنای دوم مراد است چون در آیه فرمود علی العالمین نه من العالمین
