درس تفسیر استاد مهدی زمانی‌فرد

موضوع:تفسیر

ادامه آیه ۳۳ ادامه جهت چهارم:روایی.

۲-موضوع دوم: شمول آیه ۳۳ نسبت ب رسول خدا و اهل‌بیت… مأمون از حضرت رضا پرسید دلیل قرآنی تفضیل اهل‌بیت بر بقیه امت اسلام چیست؟ حضرت آیاتی را فرمودند از جمله همین آیه را و فرمودند آل ابراهیم شامل اهل‌بیت هم می‌شود (تفسیر برهان جلد ۱ صفحه ۶۱۲ حدیث ۴)

۳-امام‌زمان موقع خروجشان از کعبه به معرفی خود می‌پردازند و نسبت خودشان را با پیامبران بیان می‌کنند و در استناد نسبت خودشان به‌همین آیه تمسک می‌کنند (برهان جلد ۱ صفحه ۶۱۳) این روایت مفصل است (فینادی یاایهاالناس انا نستنصر...) پایان آیه ۳۳

آیه ۳۴.

۵ جهت بحث:

۱ لغوی: ذریه: از ماده" ذر "به‌معنای انتشار و پراکنده شدن است و در لغت عرب، در ابتدا کلمه ذریه به بچه‌های کوچک گفته می‌شده‌است ولی بعداً کم‌کم استعمال شامل تمام فرزندان شده (اعم از صغار و کبار)

اعرابی:

۱. ذریه:

۳ وجه: الف) علامه: عطف بیان برای آل ابراهیم و آل‌عمران.

ب) زمخشری در کشاف: بدل از آل ابراهیم و آل‌عمران.

ج) حال از آل ابراهیم و آل‌عمران.

نظر استاد: قول اول است در تمام موارد چهارگانه بدل، بدل جایگزین مبدل می‌شود و چیزی به آن اضافه نمی‌شود درحالی‌که در کلمه ذریه، خدا دارد ذریه را توصیف می‌کند "بعضها من بعض". پس درواقع این‌جا یک چیزی اضاف شده پس صرف ذریه نیست که مثلاً بگوییم بدل کل از کل است. حال هم نمی‌تواند باشد چون حال باید مشتق باشد.

اشکال: عطف بیان باید ۲ طرفش معرفه باشد و حال‌آنکه ذریه نکرده‌است؟

جواب: چون درادامه " بعضها من بعض"، ذریه را توصیف می‌کند لذا می‌شود نکره‌ی موصوفه که شبیه به معرفه است.

۲- بعضها من بعض. این جمله، صفت برای ذریه است. ( بعضها مبتداست و من بعض خبر آن است)